Saluto, Jonathan! (Ido)/Chapitro 6

From Wikibooks, open books for an open world
Jump to navigation Jump to search

Iniciala paginoChapitro 5Chapitro 6Chapitro 7

Sisesma chapitro[edit | edit source]

Kinesma mayo (5 mayo) – La Kastelo[edit | edit source]

Arboro. Kande esas multa arbori, es foresto.
Veturo. La viro en la veturo es duktisto.
Pruni en pruniero.
Pomo, ma ne pomiero.
Quar piri, ma ne piriero.
La suno. La suno es tre varma, ne kolda.

Hodie Jonathan iros al kastelo di sua amiko Komto Dracula. La voyajo al kastelo komencas nun. Jonathan stacas avan la veturo e vartas la duktisto. “Ube esas la duktisto?” lu pensas. “Ah, yen la duktisto – ilu parolas kun la hotelisto. Pri quo li parolas? Me ne havas tempo e me devas departar.”

Jonathan vidas cirkum la veturo, e vidas multa personi. La personi parolas multe, ma lu ne komprenas la personi. Jonathan pensas: “Pro quo li es trista? Me pensas ke co es stranja loko, ma me ne esas trista.” Lu vidas ke la personi parolas, e movas la manui. Lu vidas lia manui… quon li facas kun sua manui? Ah! Nun lu komprenas. Li movas sua manui quale krucifixo. Lia manui ne es krucifixi, ma kande li movas sua manui, lia manui es quale krucifixi.

La duktisto venas. Nun komencas la voyajo. Jonathan sideskas en la veturo. Jonathan vidas la lando cirkum lu, e pensas ke ol es bela. Esas multa arbori. En ca lando esas multa pomi, e multa pruni, pro ke esas multa pomieri e prunieri. Lu dicas: “Mmm! La pomieri es tre bela, e me volas manjar lia pomi.” Lu vidas anke piri, pro ke esas multa pirieri en ca lando. Lu dicas: “Tre bone! La pirieri esas tre bela, e me volas manjar lia piri. Me amas la arbori dil foresto.” Ma la veturo iradas, e iradas… ol es veturo tre rapida! Pro quo la veturo iras rapide? Lu vidas la voyo, qua ne esas bona voyo; ol es anciena. Ma la veturo iras rapide! “Ka la veturo devas irar rapide se la voyo es anciena e ne es bona voyo?” lu pensas. La duktisto amas irar rapide, lu pensas.

Nun la veturo iras en foresto. Fore lu vidas monti. La monti esas tre granda, e anke la foresto es tre granda. Jonathan pensas pri la monti en Anglia. Lu pensas ke la monti en Anglia es tre mikra, plu mikra kam la monti en Rumania.

Cirkum la veturo Jonathan vidas, de tempo a tempo, altra personi. Li esas personi di ca lando. Ca lando havas diferanta personi kam la personi en ta lando Anglia. La personi en ca lando habitas en la foresto, ma la personi en ta lando, Anglia, habitas en granda urbi. E lu pensas pri la kruco e la krucifixo. Yes, la personi en ca lando, Rumania, amas krucifixi, ma la personi en ta lando, Anglia, ama kruci.

Qua tempo es? Esas sis kloki. Kande Jonathan sideskis en la veturo, esis la matino. Plu tarde venis dimezo. Dimezo esas 12 kloki. Pose venis posdimezo; posdimezo esas la tempo pos 12 kloki. Ma nun esas vespero. Quo esas vespero? Vespero esas la tempo kande la suno ne esas alta, ma basa. Nun la suno esas tre basa.

Kande Jonathan esis en la veturo ye dimezo, esis varma. Ye dimezo Jonathan pensis: “Me sentas me varma! Me devas drinkar!” Ma nun, kande esas sis kloki, la suno esas basa, e ne esas varma; esas kolda. Nun lu pensas: “Me sentas me kolda! Ube esas la suno?” Kande Jonathan sentas su varma, es varma, e kande lu sentas su kolda, esas kolda. Jonathan ne volas sentar su varma, ma lu anke ne volas sentar su kolda. Lu ne amis sentar su varma, ma nun lu ne amas sentar su kolda.

Jonathan dicas itere: “Ube esas la suno?” e lu dicas: “Kande la voyajo finos? Ube es la kastelo di mea amiko Komto Dracula?”

Gramatiko[edit | edit source]

ilu, elu[edit | edit source]

  • Ilu es inteligenta viro = Il es inteligenta viro = Lu es inteligenta viro
  • Elu es olda muliero = El es olda muliero = Lu es olda muliero

-esk-[edit | edit source]

  • Jonathan ne sidis, ma nun lu sidas. Lu sideskis.

-ad-[edit | edit source]

  • iradar = irar ed irar

su[edit | edit source]

  • Jonathan pensas: “Me sentas me kolda.” Jonathan sentas su kolda.
  • Jonathan sentas su = Jonathan sentas Jonathan

ca, ta[edit | edit source]

  • Kande Jonathan es en Anglia, Anglia es ca lando, e Rumania es ta lando.
  • Kande Jonathan es en Rumania, Rumania es ca lando, e Anglia es ta lando.
  • Jonathan esas en la hotelo e pensas ke la hotelo es bona, ma lu pensas ke altra hotelo esas plu bona. Lu pensas: “Ca hotelo esas bona, ma ta hotelo esas plu bona.”

-ier-[edit | edit source]

  • Pomo (frukto) → pomiero (arboro qua facas pomi)
  • Pruno (frukto) → pruniero (arboro qua facas pruni)
  • Piro (frukto) → piriero (arboro qua facas piri)

-a, -e[edit | edit source]

Adjektivo: rapida. Adverbo: rapide.

  • Jonathan es rapida. Lu iras rapide.
  • Jonathan es inteligenta. Lu pensas inteligente.

Vortaro[edit | edit source]

  • arboro
  • avan
  • cirkum
  • de tempo a tempo
  • dimezo
  • duktisto
    • dukt.ist.o
  • finar ↔ komencar
  • foresto
  • habitar
  • ilu = il
  • iradar
    • ir.ad.ar
  • itere
  • kande
  • kolda
  • komprenar
  • kun
  • lia
  • matino
  • mikra
  • monto
  • movar
  • piro
  • piriero
    • pir.ier.o
  • pomo
  • pomiero
    • pom.ier.o
  • posdimezo
  • pruno
  • pruniero
    • prun.ier.o
  • quale
  • rapida
  • se
  • sidar, sideskar
    • sid.esk.ar
  • suno
  • trista ⟷ felica
  • ube
  • varma
  • vartar
  • vespero
  • veturo
  • voyo: longa strado

Iniciala paginoChapitro 5Chapitro 6Chapitro 7