Salute, Jonathan!/Capitul 100
 |
|
| Problems listening to this file? See media help. | |
Centesim capitul (100.esim capitul)[edit | edit source]
.jpg)
Jurnale de Mina Harker.
6 novembre. – It esset tard pos-midí quande li professor e yo eat vers ost de u yo savet que Jonathan esset venient. Noi ne eat rapidmen, benque li via esset scarp e a bass, nam noi possedet li pesant pelisses, e ne posset lassar li possibilitá esser sin les in li frigiditá e li nive. Anc li manjage noi devet prender con nos, pro que in li vicinage noi videt null domes, null signes de habitation. Pos circa un milie, yo esset fatigat pro li marcha e sedet me por reposar. Poy noi videt in retro e regardat u li clar linea del castelle de Dracula ciset li ciel, nam noi esset tam bass sub li coline que li Carpathian montes ne esset visibil, solmen li coline e li castelle sur li cúlmine. Noi videt it in su tot magnificentie (magnificent = grand e bellissim), mill pedes (pede = distantie de un pede) in supra, con un grand spacie inter it e li montes circum it. Li loc possedet alquo savagi e anormal (a.normal = ne normal). Li distant ululada del lupos audit se. Benque lontan, li son inductet (= in·duct·er) terror. Vidente li serchada de Dr. Van Helsing yo savet que il volet trovar un strategic (strategie = plan por victer un battallie) punctu, in quel noi vell posser defender nos contra un atacca. Li rud via eat sempre a bass, e li vente fat it visibil sub li planeant (planear = volar bass) nive.
Pos un poc li professor dat me un signe, e yo stantat me e unit me con le. Il hat trovat un marvelosi loc, un sorte natural incavatura (cave → in.cav.ar) in li rocca, con un intrada quam un porta inter du grand petres. Il prendet mi manu e lassat me intrar: “Vide!” il dit, “ci tu va esser in securitá, e si li lupos veni yo posse luctar con les un pos li altri.”
Il aportat li pelisses, e fat un lette por me, e dat me anc manjage. Ma yo ne posset manjar; mem li pensada esset repulsiv, e yo ne posset provar. Il aspectet tre trist, ma ne reprochat me. (reprochar = dir "tu ha fat un mal coseǃ") Extraente su binocules, il stat sur li petre e comensat serchar li horizonte. Subitmen il vocat:
“Vide! Madam Mina, vide! Vide!” Yo saltat sur li pedes e stat apu le sur li petre, il dat me li binocules e monstrat me u vider. Li nive nu cadet plu e plu, e un fort vente hat comensat sufflar. Ma quelc vezes yo posset vider in li lontanitá. Ta videt se li rivere quam un nigri bande. Direct avan nos e ne tre lontan – in fact tam proxim que it astonat me que noi ne hat videt it – venit un gruppe de cavalcant mannes, hastante se. In lor medie esset un long vagon quel chancelat (chancelar = semblar presc cader ma ne cader) dextri e levul, quam li caude (caude = max retro parte) de un can. Contra li nive, yo posset determinar (determinar = saver certmen) que ili esset paisanes o ciganes.
Sur li vagon trovat se un grandissim coffre. Vidente it mi cordie saltat, nam yo sentit que li fine aproximat se. Li vésper esset nu vicin, e yo savet bon que ye li cade del sole li Cose, quel esset inprisonat in it, vell trovar un nov libertá e vell posseder multissim formes por fugir e evitar omni persequida (persequer = continuar sequer). Tornante me vers li professor, yo videt que il ne esset ta. Pos un instante yo videt le – il hat dessinat li sacri circul circum me. Li circul complet, il stat apu me denov, diente:
“Adminim tu va esser secur de il!” Il prendet li binocules, e quande li nive quietat se denov il usat les por vider li tot scene. “Vide,” il dit, “ili veni rapidmen; ili flagella li cavalles, por que ili mey currer tam rapidmen possibil.”
Il pausat un poc, poy continuat con un cavi voceː (cavi = quam un ecó in un caverne) “Ili curre vers li cade del sole. Noi es fórsan tro tard. Li volentie de Deo esse fat!” Poy venit li nive denov, e li tot paisage esset ínvisibil. Ma denov li nive passat, e il videt li planura (plan·ura = plan loc) con li binocules. Poy venit un subit cri, e il dit:
“Vide! Vide! Vi du mannes sur cavalles qui perseque rapidmen, veniente del sud. It deve esser Quincey e John. Prende li binocul, e regarda ante que li nive cela it!”
Yo prendet it e regardat. Li du mannes posset esser Dr. Seward e Sr. Morris. Yo savet que nequi ex ili esset Jonathan. Simultanmen yo savet que Jonathan ne esset lontan. Regardante altriloc yo videt ye li nord del venient gruppe du altri mannes, cavalcant con col-ruptent rapiditá. Yo videt que un ex ili esset Jonathan, e li altri yo suposit esset Lord Godalming. Anc ili persequet li equip con li vagon. Quande yo informat li professor il criat con felicitá quam un scolero, e pos har videt til quande li nive fat it ínpossibil, il plazzat li fusil Winchester contra li petre, pret a usar it.
“Omnes ea al sam loc,” il dit. “Quande li témpor veni noi va haver li ciganes ye omni láteres.”
Yo extraet mi revólver, nam durant que noi parlat li ululada del lupos aproximat se plu e plu. Li nive cessat por un moment e noi regardat denov. It esset strangi vider li nive cadent in tam pesant flocs tam proxim a nos, e préter it li sole quel brilliat plu e plu durant que it cadet vers li cúlmines del montes. Circumregardante, yo posset vider punctus in gruppes de du e tri e plu – li lupos uniante se por lor victimes.
Chascun instante semblat un epoca durant que noi atendet. Li vente venit ferocimen ye vezes, fante li nive girar. In recent témpores noi esset tam acustomat (acustomar se = trovar it natural) al levas e cades del sole que mem con li nive noi savet que li sole vell strax cader. It es desfacil creder que minu quam un hor passat durant que noi atendet in ti roccosi loc e ili aproximat se a nos. Li vente esset nu mem plu feroci. Noi nu posset clarmen vider chascun mann in li gruppes, li persequentos e li persequetos. Un strangitá esset que li persequetos ne semblat cuidar pri esser persequet, ma durant que li sole cadet ili curret con plu rapiditá.
Plu e plu proxim ili venit. Li professor e yo celat nos detra li rocca con armes pret; il ne volet que ili mey passar. Nequi ex ili hat videt nos.
Subitmen venit du voces queles dit les: “Halt!” Un ex li du esset ti de mi Jonathan, criat con alt passion, li altri li fort ton de comanda de Sr. Morris. Benque ne conossente li lingue, li ciganes conosset li ton. Instinctivmen ili haltat, e Lord Godalming e Jonathan curret vers un látere e Dr. Seward e Sr. Morris vers li altri. Li ductor del ciganes, un magnificent mann qui sedet sur li cavallo quam un centauro, dit a su gruppe con un feroci voce que ili mey proceder. Ili flagellat li cavallos, ma li quar mannes levat li fusiles Winchester, e dit denov halt! con un ínmiscomprensibil comanda. Ili flagellat li cavallos, qui curret avan, ma li quar mannes levat li cabines Winchester e dit halt denov. Vidente que ili hat circumdat les, li ciganes haltat, e li ductor comandat les extraer lor armes: cultelle o pistol, e esser pret por un atacca.
Li ductor curret avan, fante un geste vers li sole – nu proxim al cúlmines del colines – e poy vers li castelle, quel yo ne comprendet. In response li quar mannes de nor látere saltat in bass ex li cavalles e curret vers li vagon. Yo devet har sentit un terribil timore vidente Jonathan in tam grand dangere, ma yo sentit nullcos quam un savagi, mareant desire de far alquo. Vidente li movement, li ductor del ciganes comandat su mannes crear un anelle circum li vagon.
In li medie de to yo posset vider Jonathan a un látere, e Quincey al altri; it esset evident que ili intentet finir li tache ante li cade del sole, e nullcos posset stoppar, mem impedir les. Ili atentet ni li armes del ciganes, ni li ululada del lupos. Li ardent volentie de Jonathan de compleer su tache semblat surprisar li mannes avan les, e ili instinctivmen abassat se e lassat le passar. Pos un instante il hat saltat sur li vagon, e con un íncredibil fortie, levat li grand buxe e jettat it préter li rote e sur li terre. Samtemporalmen, Sr. Morris usat fortie por passar al látere del ciganes. Durant que yo regardat Jonathan yo videt anc Sr. Morris qui desesperatmen avansat, e videt li scintillant cultelles del ciganes durant que il creat un via tra les. Ili ataccat, e il defendet se con su grand cultelle bowie (bowie = un tip cultelle), e yo pensat que anc il hat passat les sin vúlneres, ma quande il saltat apu Jonathan, qui hat ja saltat in bass, yo videt que il prendet su levul látere con li manu, con sangue spruzzante (spruzzar = saltar liquidmen) tra li fingres. Ma malgré to il ne demorat, nam durant que Jonathan con desesperant energie provat aperter li buxe con su grand cultelle kukri, il ataccat li altri láter con li cultelle bowie. Li eforties del du mannes fat li covritura aperter se poc a poc; li cloves (clove = cose por cluder con martelle) esset extraet con un grand bruida, e li covritura esset jettat sur li suol.
Nu li ciganes, vidente se circumdat per li Winchesters de Lord Godalming e Dr. Seward, hat capitulat e ne resistet. Li sole esset presc sur li cúlmines, e li ombres esset long sur li nive. Yo videt li Comto jacent in li buxe sur li terre, de quel un poc hat cadet sur le quande le buxe hat cadet. Il esset pallidissim, just quam un figura de cire, e li rubi ocules brilliat con li horribil expression de venjantie quel yo conosset tro bon.
Durant que yo regardat, li ocules videt li sole cader, e li expression de odia in les devenit un expression de triumf. (triumf = victorie, sentiment de victorie)
Ma in ti instante venit li scintillation del grand cultelle de Jonathan. Yo criat durant que yo videt it ciser li gúttur, durant que in li sam moment li cultelle bowie de Sr. Morris transpicat li cordie.
It esset quam un miracul, ma ante nor ocules, e presc in un sol moment, li tot córpor crumelat (crumelar = cader in micrissim partes) in polve e desaparit.
It va injoyar me durant mi tot vive que mem in ti moment de final dissolution (dissoluer = devenir liquid / nullcos), yo videt in li visage un expression de pace, quel yo ne vell har posset imaginar in ti-ta visage.
Li castelle de Dracula nu stat contra li rubi ciel, con chascun petre de su mures obscur contra li cadent sole.
Li ciganes, credente que noi ha causat li desaparentie del mann, tornat sin un sol parol e cavalcat con tot rapiditá quam si ili timet por lor vives. Tis sin cavalles usat li vagon e criat al altres que ili ne mey lassar les sol. Li lupos in li lontanitá sequet les, e lassat nos sol.
Sr. Morris, qui hat cadet sur li suol, usat li cude por seder e prendet su látere; li sangue spruzzat ancor tra li fingres. Yo curret vers le, nam nu li sacri circul ne impedit me, anc li du doctores. Jonathan agenuat se detra le e li vulnerat mann jacet con li cap sur li epol de Jonathan. Con un sospira il prendet debilmen mi manu con li su quel ne esset sanguat. Il devet har videt li tristesse de mi cordie in su visage, nam il subridet a me e dit:
“Yo es tam felici pro har auxiliat li afere! Oh, Deo!” il dit subitmen, usante su tot fortie por seder rect e monstrante me con li manu: “It valet li pena (valer li pena = it have valore) morir por to! Vide! Vide!”
Li sole esset sur li cúlmine del monte, e li rubi radies cadet sur mi visage, balneante it in rosi luce. Con un sol movement li manus agenuat se e un bass e sinceri “Amen” audit se quande ili sequet li manu de Sr. Morris. Li morient mann parlat:
“Nu Deo esse mersiat que li lucta ne esset in van! Vide! Li nive nu ne es minu maculat quam li fronte de ella! Li maledition ha desaparit!”
E, a nor amari grive, con un subrision e silentmen, il morit, un brav gentilmann.
POS-SCRITE
Ante sett annus noi omnes passat tra li flammes, e it sembla que it valet li pena suffrer tam mult, pro que pos to noi ha esset tam felici. A Mina e me it es un joya in plu que li die de nascentie de nor filio es li sam die quande Quincey Morris morit. Su matre crede, yo save, in secret que un parte del brav spíritu de nor amico ha intrat le. Su nómines es prendet ex nor micri gruppe de mannes; ma noi nomina le Quincey.
In li estive ho-annu noi fat un viage a Transylvania, e videt li loc quel esset, e resta, plen de vivid (vivid = viv) e terribil memories. It esset presc ínpossibil creder que li coses queles noi hat videt con nor ocules e audit con nor oreles esset li vivent veritá. Nam omni tracie de to hat esset efaciat (efaciar = far ne-existent). Li castelle stat quam sempre, tot alt sur un savagi desolation. (desolat = desert)
Un vez hem, noi parlat pri li anteyan témpores, pri queles noi posset discusser sin tristesse, nam Godalming e Seward es maritat e felici. Yo extraet li paperes del coffre de u ili ha esset desde nor retorna. It esset astonant que, in li masse de materiale ex quel noi ha registrat li evenimentes, presc null veritabil (veritabil = con veritá) documentes existe, solmen un masse de machin-scrit coses, quelc cadernes de Mina e Seward e yo, e li memorandum de Van Helsing. Noi apen posse voler que on mey creder nor historie usante tis-ci, mem si noi volet. Van Helsing descrit li cose tre bon durant que il prendet nor filio sur su genú:
“Noi vole null pruvas, e noi ne peti que on crede nos! Ti-ci púer va un die saver quam brav esset su matre. Il ja conosse su dulcitá e amant cuida; plu tard il va comprender qualmen quelc mannes amat la tam mult, que ili audaciat tam mult por la.”
JONATHAN HARKER.
FINE.
Vocabularium[edit | edit source]
- acustomar
- caude
- cavi
- chancelar
- clove
- crumelar
- desolation
- determinar
- dissoluer
- efaciar
- incavatura
- inducter
- magnificentie
- marear
- pede
- persequida
- planear
- planura
- reprochar
- spruzzar
- strategic
- triumf
- valer li pena
- veritabil
- vivid
Altri paroles[edit | edit source]
- caviː cavitá
- cloveː clova
- crumelarː crumelaci, crumelun
- inducterː induction
- spruzzarː spruzzallia, spruzzuore, spruzzette
- strategieː stratego
- triumfː triumfar, triumfant