Salute, Jonathan!/Capitul 5 - with notes

From Wikibooks, open books for an open world
Jump to navigation Jump to search

Contenete - Capitul 4 - Capitul 5 - Capitul 6

Quinesim capitul (5.esim capitul)[edit | edit source]

Un manu.
Un cruce.
Un crucifixe.
Un santo.

Quaresim may (= 4 may)

Hodie John va viagear a Comto Dracula. Il vide in li hotel li hotelero, e vide un lettre in li manu2 del hotelero de Comto Dracula. Il di in german: "Salute, ples3 dar me li lettre." Li hotelero da le li lettre.

Poy il questiona in german: “Quo es li lettre? Quo scrit Dracula in li lettre?” Ma li hotelero di: “Yo ne parla german, yo ne parla german.” Jonathan pensa: “Strangi! Yer yo parlat con li hotelero in german, e nu il di que il ne parla german! Pro quo?” Il questiona li hotelero: “Esque vu save qui es Comto Dracula?” ma nu li hotelero ne parla.

Jonathan pensa: “Strangi! Yo parlat con li hotelero in german. Il deve parlar german, ma il di que il ne parla it! Yo deve questionar le plu, ma yo ne have témpor. Yo deve departer.”

Nu Jonathan es in su chambre in li hotel. Pos un hora il deve departer. Ma vi! Un old fémina venit a su chambre.

Li old fémina: “Pro quo tu departe? Ples ne departer! Hodíe ne es un bon die! It es un mal1 die, un die con mal coses!”

Jonathan: “Yo es bon, yo ea vider un amíco. Ples ne parlar pri mal coses.”

Li old fémina: “Esque tu ne save que hodíe es li die de Santo George? Ye decidu (12) horas li mal coses va venir! Esque tu save u tu ea?”

Jonathan: “No no, old fémina, omnicos5 es bon. Yo es bon, e hodíe ne va venir mal coses.”

Li old fémina: “Ples ne departer! Ples ne departer!”

Jonathan: “No, yo deve departer. Ples ne plorar.”

Li old fémina: “Vi un crucifixe. Li crucifixe es por te.”

Jonathan: “Ah...li angleses ne ama crucifixes...ma mersí. Ples ne plorar.” Jonathan pensa: “In Anglia noi ama cruces4, ma ne crucifixes. In Rumania li persones ama crucifixes, ne cruces.”

Nu li old fémina ea e Jonathan es sol in su chambre. Il pensa: “Ti loc es strangi! Un old fémina qui da crucifixes! Ma yo deve departer.”

Grammatica[edit | edit source]

a, al[edit | edit source]

  • a
    • Jonathan esset in Anglia e eat a Rumania.
  • al (a + li = al)
    • Jonathan parlat al hotelero in german, ma li hotelero dit que il ne parla german.

cose[edit | edit source]

  • coses:
    • mann, hotel, cruce, crucifixe, angleso, santo...
  • ne es coses:
    • pensar, plorar, vi, ma, ples...
  • Ili have un, du, li...: un mann, du hoteles, un crucifixe, tri anglesos, li santo...ili es coses.
  • Ili ne have un, du, li...: pensar, plorar, vi, ma, ples...ili ne es coses.

·ero[edit | edit source]

Un mann in un hotel es un hotelero. Jonathan ea al hotel e parla al hotelero.

qui[edit | edit source]

Por persones: quel o qui

  • Un old fémina quel da crucifixes
  • Un old fémina qui da crucifixes

dever[edit | edit source]

dever + infinitive de un verbe

  • Jonathan ne have témpor; il deve departer.
  • Ma li hotelero save german; il deve parlar german!

tu[edit | edit source]

Li fémina es old, e Jonathan ne es old: li fémina di tu a Jonathan. Jonathan ne di tu al fémina.

ples[edit | edit source]

ples + infinitive de un verbe

  • Li fémina ne ama que Jonathan departe. Li fémina di: ples ne departer!
  • Jonathan pensa que li hotelero deve parlar german. Il di: ples parlar german!

vi[edit | edit source]

Vi = vide, it es

  • Vi un fémina = Vide, it es un fémina.
  • Vi un hotel = Vide, it es un hotel!

·ese, ·eso, ·esa[edit | edit source]

-eso = un mann qui veni de un land.

  • Jonathan veni de Anglia (Angl·ia); il es un angleso (angl·eso).

Por un fémina: ·esa.

Por un person (mann, fémina, o ne save); ·ese

le[edit | edit source]

il → le

  • Jonathan vide li hotelero: il vide le.
  • Li hotelero da Jonathan li lettre: il da le li lettre.
  • Jonathan questiona li hotelero pro quo il ne parla german. Il questiona le.

omnicos[edit | edit source]

  • Omnicos es bon = ne hay un mal cose (hay deci coses, e deci coses es bon)
  • Omnicos es mal = ne hay un bon cose (hay deciquin coses, e deciquin coses es mal)
  • Yo save omnicos = ne hay un cose quel yo ne save

Vocabularium[edit | edit source]

  • anglese
  • chambre
  • cose
  • cruce, crucifixe
    • (cruc·e)
    • (cruc·i·fixe)
  • dar
  • dever
  • ear: ear ⟷ venir
  • fémina: mann ↔ fémina
  • hotelero
  • le
  • ma
  • mal: bon ↔ mal
  • manu
  • mersí
  • omnicos
  • ples
  • plorar: 😢
  • pro quo
  • questionar
  • santo
  • strangi
  • tu
  • vi

Notes[edit | edit source]

  • ^1 mal: Meaning "bad", this word is present in malice (In Occidental this means bad-ish-thing. Malicious means full-of-bad-ish). The word malign in Occidental is "malin". The -in suffix (perhaps related to gene) means "made of". So malign means roughly "bad-generated". The word malevolent is exactly the same in Occidental. It means bad-thing-willing.
  • ^2 manu: The adjective "manual" means "of or pertaining to the hand". The word "mandate" is a combination of Occidental words manu + dar (mandate: something given by hand). The word maneuver is a combination of Occidental words manu + ovre (manovre: a word of the hand). There are many more, and here is one of them: manicure, which in Occidental is manu + cura (manicura: hand cure).
  • ^3 ples: This is in the word pleasant (in Occidental plesent). The -nt ending is similar to the English -ing, therefore "pleasant" means pleasing.
  • ^4 cruce: Think of the common word crucial. When something is crucial, it is the intersecting point where everything meets (the crossing point). The latin term for plants cruciferous (cauliflower, kale) relates to 4 petals that form a cross pattern.
  • ^5 omni-: This is a very common prefix of Greek origin. You will notice it in omnipotent (all-powering), omniscient (all-knowing: omnisavent in Occidental), omnivorous (all-eating: omnivorosi in Occidental).