Salute, Jonathan!/Capitul 43

Contenete - Capitul 42 - Capitul 43 - Capitul 44

Quaranttriesim capitul (43.esim capitul)

Un glasse con aqua.

Un micri picatura in li fingre.

3.14 es plu precisi quam 3.

Li vin de Portugal es un tre dulci trincage.

Rapidmen ma precisimen (precisi = sin fals movementes), Van Helsing fat li transfusion. Durant li transfusion yo videt que li vive semblat retornar al guancies de Lucy, e benque Arthur devenit plu e plu blanc yo videt que il devenit plu e plu content. Ma mem li fort Arthur devenit plu e plu debil, e yo suciat pri le. Pensante que Lucy besonat tam mult sangue, que un mann tam fort quam Arthur devenit debil...ma li professor continuat li transfusion. E mem con tam mult sangue Lucy semblat solmen un poc plu fort.

Poy li professor dit: “Sat. (= it es satisfant) Tu auxilia Arthur, yo va auxiliar li puella.” Yo auxiliat Arthur con su vúlnere.

Sin tornar su cap, Van Helsing dit: “Li brav amanto merite (merite = posse haver pro que il tam laborat) un altri besa.” In ti moment li bande circum li col de Lucy movet se, e monstrat un rubi punctu sur su col. Arthur ne videt it, ma yo audit li rapid inhalation (inhalar = respirar in) de Van Helsing e yo savet que il hat videt it. Ma il esset silent. Poy il dit me:

“Nu lassa nor brav amanto dormir un poc; dar le li vin de Portugal e lassa le retornar a su dom por manjar e trincar. Il ne deve restar ci. Un moment! Yo vide que tu es anxiosi, Arthur. Yo va dir te: li transfusion esset un successe, e tu ha salvat (salvar ↔ perdir) su vive. Tu posse dormir sin suciar. A revidentie.”

Quande Arthur hat exeat li dom, yo retornat al chambre. Lucy dormit e respirat plu fort, e Van Helsing sedet se apu la. Chuchotante yo questionat le:

“Li rubi punctu sur li col – quo vu pensa?”

“Quo tu pensa?”

“Yo ne save ancor.”

Yo lassat li bande cader e videt it: du picaturas (pic·ar → pica·t·ura), ne grand ma ne san, e in parte blanc. Esque li picaturas esset li rason por li manca de sangue? yo pensat, ma to es ínpossibil; li tot lette vell har esset rubi si li sangue hat exeat su córpor tra les.

“Alor?” dit Van Helsing.

“Bon”, yo dit, “yo save nullcos.” Li professor levat se. “Ho-nocte yo deve retornar a Amsterdam. Yo besona libres e coses queles trova se ta. Tu deve restar ci li tot nocte, e observar la.”

“Un servitora va observar la, alor?” yo questionat.

“No, noi es plu bon servitoras quam ellas. Observa la li tot nocte, fa talmen que ella manja bon, e dormi bon. Tu ne posse dormir. Noi va dormir plu tard, ne nu. Yo va retornar tam strax quam possibil, e tande noi va comensar.”

“Va comensar?” yo dit. “Cieles, quo vu vole dir con to?”

“Noi va vider!” il dit, e curret for. Pos un moment il revenit, monstrante solmen su cap tra li porta:

“Ne oblivia, tu va observar la. Si tu lassa la sol, e li coses ea mal, desde tande tu nequande va dormir bon!”

Diarium de Doctor Seward – continuation.

8 septembre – Yo sedet apu Lucy li tot nocte e ne dormit. Li medicament finit, ella avigilat se naturalmen e aspectet (aspecter = semblar esser) mult plu bon. Ella semblat mem un poc felici. Yo dit a Seniora Westenra que yo devet seder apu Lucy li tot nocte e ella ne credet it necessi, ma yo dit que yo ne posset lassar la sol. Pos que li servitora hat preparat la por dormir yo intrat, hante manjat un diné, e sedet apu la. Quelc vezes ella semblat sur li punctu de (= solmen un poc ante) dormir, ma chascun vez avigilat se. It esset clar que ella ne volet dormir. Yo questionat la:

“Tu ne vole dormir?”

“No; yo time.”

“Timer dormir! Pro quo? Omnes ama dormir.”

“Ma yo ne – dormir por me es li comensa de horrore!”

“Li comensa de horrore? Quo to significa, yo prega?”

“Yo ne save; oh, yo ne save. It es pro to que it es tam horribil. Li debilitá veni a me durant que yo dormi.”

“Ma, mi car puella, ho-nocte tu posse dormir. Yo observa te e yo promesse que nullcos va evenir.”

“Ah, yo posse fider te!”

Yo continuat: “Yo promesse que si yo vide alquo mal yo va strax avigilar te.”

“Tu va? Vermen? Un tam bon person tu es. Yo va dormir alor!” E in ti moment ella sospirat (sospirar = dir “ah….”) e dormit.

Li tot nocte yo observat la. Ella solmen dormit, un bon, quiet dorme qui dat la li vive. Ella subridet e it esset clar que ella ne havet mal revas.

In li matine li servitora venit, e yo retornat a hem. Yo inviat (inviar = misser) telegrammas a Van Helsing e Arthur diente que li transfusion hat successat. Yo questionat pri mi propri patiente Renfield; il hat esset quiet durant li passat die e nocte. Un telegramma venit de Van Helsing in Amsterdam durant que yo dineat, quel dit que yo deve esser in Hillingham ho-nocte, e que il va esser ci in li matine.

9 septembre. – Quande yo venit a Hillingham yo esset tre fatigat. Durant du noctes yo hat apen dormit, e mi mente comensat ne functionar (= laborar, standar) bon. Lucy aspectet tre bon e felici. Vidente mi visage, ella jocat:

“Ho-nocte tu ne posse vigilar. Tu es tre fatigat, e yo standa bon. Vice (vice = in loc de) tu vigilar sur me, fórsan yo va vigilar sur te!”

Yo pensat que ella esset corect, e noi manjat junt e trincat quelc glasses del excellent (excellent = bonissim) vin de Portugal. Poy Lucy monstrat me un chambre apu li su, e dit: “Tu va dormir ci. Yo va aperter mi porta, e li tui. Si yo have un problema, yo va vocar te. Bon?”

Yo esset fatigat “quam un can”, e ne posset dir no. Yo jacet sur li sofa, e obliviat omnicos.

Diarium de Lucy Westenra

9 septembre – Ho-nocte yo es tam felici. Yo ha esset tam debil in recent témpores que posser pensar e mover me es un ver felicitá. In alqual maniere yo senti Arthur tre vicin. Fórsan it es pro que quande on es debil on pensa solmen pri se self, e erst (erst = solmen, por li prim vez) quande on es san on posse pensar pri altres e amar les. Oh, quam bon yo dormit con li carissim Doctor Seward observante me. Anc hodie il es proxim e yo posse vocar le si necessi. Mersí ad omnes, mersí a Deo! Bon nocte, Arthur.

Grammatica

cieles

Quande un grand cose ha evenit, on posse dir cieles! Li cieles es li loc de Deo, li ángeles, etc.

·ura

·ura es li cose fat de un verbe. On usa li regul de Wahl por crear it.

• scrir → scritura
• picar → picatura
• crear → creatura

sat

On posse dir simplicmen sat, o on posse dir it avan un adjective:

• Li libre es sat bon scrit, yo crede. (= Li libre es satisfant)

vice

On usa vice por parlar pri un duesim cose, ne li unesim.

• Vice viagear per tren, yo pensa que viagear per cavalle vell esser plu plesent.

On posse usar vice· in paroles:

• Borgomastro: li mastro (li max important person) de un borgo.
  • Vice-borgomastro: li duesim max important person in li borgo.

Ex vice noi have li verbe vicear.

• Quo fa li vice-borgomastro? Quande li borgomastro es for, il vicea le. (= il labora quam borgomastro)
• Essente plu rapid, li tren viceat li cavalle por transportation. (trans·porta·t·ion = portar trans)

erst

Erst es simil a solmen, ma diferent. Erst A = ante A ne; solmen pos A.

• solmen e erst:
  • Il have solmen quin pundes; il es povri.
  • Erst con cent pundes on deveni rich. (ante 100 pundes = ne rich, solmen pos 100 pundes = rich)
  • Il es tre yun; il have solmen deci annus.
  • Erst pos deciott annus yo comprendet li vive. (ante 18 annus yo ne comprendet li vive)

Vocabularium

• cieles
• excellent
• glasse
• inhalar
• meriter
• picatura
  • verbe: picar
• precisi
• salvar
• sat
• sospirar
• sur li punctu de
• vice
• vin de Portugal