Novial/Finni numres
On dikte ofte ke li finni lingue es tre desfasili. In serteni maneres disu es veri, ma in altris finnum es plu fasil kam multi altri lingues. Un tal manere es li sisteme de numres, kel es li teme de dis kurti esaye. Altri es li sisteme de ortografia e pronuntiatione. Por ke li lektere pove pronuntia korektim li finni numres, li sisteme de ortografia bli brevim deskripte.
Vokales:
a kom fransi a
e kom fransi é
i kom fransi qui
o kom sud-angli hot
u simil ye germani unter
y simil ye fransi u
ä kom sud-angli bat
ö kom germani schön
Omni disus es kurt vokales. Longi vokales kun li sami suones es skriptet kom duopli vokales. Exemplim, ii es li longi i kun sami suone ma plu longi. Es anke kelki diftonges ma disis non es besonat in dis esaye.
Konsonantes:
b kom angli bat (in finnum nur in vordes pruntat fro stranjeri lingues)
c kelkitem kom angli cap, kelkitem kom angli sap (nur in stranjeri nomes)
d kom angli dip
f kom angli for (nur in vordes pruntat fro stranjeri lingues)
g kom angli go
h kom angli hat (anke talim pronuntiat devan konsonante)
j kom angli yes
k kom fransi kilomètre
l kom angli let
m kom angli man
n kom angli now
ng kom angli sing, ma li suone es duopli inter du vokales
p kom fransi pied
q nur in “qu“, kom germani Quelle (kv)
r kom spani pero
s kom angli sit
t kom fransi terre
v kom angli van
w kom v (nur in stranjeri nomes)
x kom ks (nur in stranjeri vordes)
z kom ts (nur in vordes pruntat fro stranjeri lingues)
Finni vordes preske sempre bli pronuntia kom skripte segun li ortografi regles. Duopli vokales mus bli pronuntia kom longi e samiman duopli konsonates mus bli pronuntia kom du konsonantes.
Li strese de simpli, non-komposit vorde es sempre sur li unesmi silabe. Komposit vordes bli pronuntia quasi separat vordes.
Li unesmi dek numres es:
1. yksi
2. kaksi
3. kolme
4. neljä
5. viisi
6. kuusi
7. seitsemän
8. kahdeksan
9. yhdeksän
10. kymmenen
Interesanti trete del finni gramatike es li forme del vorde after numre. Li gramatikal kasu es li partitivi singulare, exept after yksi kand lu es li nominativi singulare. Tamen, por li eme de dis esaye, on pove regarda li partitivi singulare kom plurale.
Exemplim:
yksi talo (un hause)
kaksi taloa (du hauses)
kymmenen taloa (dek hauses)
e seteru.
Disu es importanti por komprenda qualim li sistema funktiona. Li sekuenti dek numres es:
11. yksitoista
12. kaksitoista
13. kolmetoista
14. neljätoista
15. viisitoista
16. kuusitoista
17. seitsemäntoista
18. kahdeksantoista
19. yhdeksäntoista
20. kaksikymmentä
Li numres fro dek-un a dek-nin bli forma per adi li sufixe -toista a li apti numre sub dek (faktim li vorde toista signifika ”altri” o ”duesmi”). Duanti, kaksikymmentä es literalim ”du dekos”, kymmentä esent li partitivi singulare de kymmenen. Numres plu grandi kam duanti have li forme ”du dekos un”, ”tri dekos set” e seteru:
21. kaksikymmentäyski (”du dekos un”)
22. kaksikymmentäkaksi (”du dekos du”)
23. kaksikymmentäkolme (”du dekos tri”)
24. kaskikymmentäneljä (”du dekos quar”)
25. kaksikymmentäviisi (”du dekos sink”)
26. kaksikymmentäkuusi (”du dekos six”)
27. kaksikymmentäseitseman (”du dekos set”)
28. kaksikymmentäkahdeksan (”du dekos ot”)
29. kaksikymmentäyhdeksän (”du dekos nin”)
30. kolmekymmentä (”tri dekos”)
40. neljäkymmentä (”quar dekos”)
50. viisikymmentä (”sink dekos”)
60. kuusikymmentä (”six dekos”)
70. seitsemänkymmentä (”set dekos”)
80. kahdeksankymmentä (”ot dekos”)
90. yhdeksänkymmentä (”nin dekos”)
100. sata
Sentos bli forma samiman kam dekos. Li partitivi singulare de sata (sent) es sataa (sentos).
200. kaksisataa (”du sentos”)
300. kolmesataa (”tri sentos”)
301. kolmesataayksi (”tri sentos un”)
423. neljäsataakaksikymmentäkolme (”quar sentos du dekos tri”)
859. kahdeksansataaviisikymmentäyhdeksän (”ot sentos sink dekos nin”)
1000. tuhat
Li partitivi singulare de tuhat (mil) es tuhatta (milos).
2000. kaksituhatta (”du milos”)
2016. kaksituhattakuusitoista (”du milos six-altri”)
5325. viisituhattakolmesataakaksikymmentäviisi (”sink milos tri sentos du dekos sink”)
Vida quam longi kelki numres apari!