Manchu/Library/Dao De Jing

From Wikibooks, open books for an open world
Jump to navigation Jump to search


Text[edit | edit source]

laodze -i araha doro erdemu -i nomun
[edit | edit source]

dergi
[edit | edit source]

Manchu (Transliteration) Chinese (Simplified) Chinese Pinyin
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
doro be doro oci ojorongge, enteheme doro waka. gebu be gebu oci ojorongge, enteheme gebu waka. gebu akvngge abka na i deribun. gebu bisirengge tumen jaka i fusen. tuttu ofi kemuni gvnin akv i terei ferguwecuke be cincilame, kemuni gvnin bifi terei tube be cincilame, ere juwe hacin serengge, tucin adali seme, geba encu. erebe gemu ferguwecun sembi. ferguwecun dade ferguwecun ohode, geren ferguwecuke i duka kai. 一章 道可道也,非恒道也。名可名也,非恒名也。 “无”,名天地之始;“有”,名万物之母。 故,常“无”,欲以观其妙;常“有”,欲以观其徼。 此两者,同出而异名,同谓之玄。玄之又玄,众妙之门。 yī zhāng: dào kě dào yě, fēi héng dào yě. míng kě míng yě, fēi héng míng yě. wú, míng tiāndì zhī shǐ; yǒu, míng wànwù zhī mǔ. gù, cháng wú, yù yǐ guān qí miào; cháng yǒu, yù yǐ guān qí jiǎo. cǐ liǎng zhě, tóng chū ér yì míng, tóng wèi zhī xuán. xuán zhī yòu xuán, zhòng miào zhī mén.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
abkai fejergingge gemu saikan be safi yabure ohode, saikan uthai ehe oho. gemu sain be safi yabure ohode, sain uthai sain akv oho. tuttu ofi bisire akv ishunde banjinambi. mangga ja ishunde mutebumbi. golmin foholon ishunde tuyembumbi. ten fangkala ishunde tuhebumbi. jilgan mudan ishunde acabumbi. juleri amala ishunde dahambi. uttu ofi enduringge niyalma uilen akv i baita be yabume, gisurerakv i tacihiyan be selgiyeme, tumen jaka deribumbime nakarakv, banjimbime bisirakv, arambime akdarakv, gungge mutebumbime teburakv. tere damu teburakv ofi, tuttu ufaraburakv bihebi. 二章 天下皆知美之为美,斯恶已。皆知善之为善,斯不善已。有无相生,难易相成,长短相形,高下相盈,音声相和,前后相随。恒也。是以圣人处无为之事,行不言之教;万物作而弗始,生而弗有,为而弗恃,功成而不居。夫唯弗居,是以不去。 èr zhāng: tiānxià jiē zhī měi zhī wéi měi, sī è yǐ. jiē zhī shàn zhī wéi shàn, sī bùshàn yǐ. yǒu wú xiāng shēng, nán yì xiāng chéng, chángduǎn xiāng xíng, gāo xià xiāng yíng, yīn shēng xiāng hé, qián hòu xiāngsuí. héng yě, shì yǐ shèngrén chù wú wéi zhī shì, xíng bù yán zhī jiào; wànwù zuò ér fú shǐ, shēng ér fú yǒu, wéi ér fú shì, gōng chéng ér bù jū. fū wéi fú jū, shì yǐ bù qù.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三章 不尚贤,使民不争;不贵难得之货,使民不为盗;不见可欲,使民心不乱。是以圣人之治,虚其心,实其腹,弱其志,强其骨。常使民无知无欲。使夫智者不敢为也。为无为,则无不治。 sān zhāng: bù shàng xián, shǐ mín bù zhēng; bù guì nándé zhī huò, shǐ mín bù wéi dào; bújiàn kě yù, shǐ mínxīn bù luàn. shì yǐ shèngrén zhī zhì, xū qí xīn, shí qí fù, ruò qí zhì, qiáng qí gǔ. cháng shǐ mín wúzhī wú yù. shǐ fū zhì zhě bù gǎn wéi yě. wéi wú wéi, zé wú bù zhì.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
doro seci kumdu bime baitalara de embici jalundarakv gese. mumin seme tumen jakai da i adali. tere i dacun be monjibufi, tere i burgin be subufi, cesei elden de acabume, cesei toron de uhelere de bolgo seme embici taksire gese. bi ya ci banjire be sarkv. beye ci nendere de dursulembi. 四章 道冲而用之,或不盈。渊兮,似万物之宗。挫其锐,解其纷,和其光,同其尘。湛兮,似或存。吾不知谁之子,象帝之先。 sì zhāng: dào chōng ér yòng zhī, huò bù yíng. yuān xī, shì wànwù zhī zōng. cuò qí ruì, jiě qí fēn. hé qí guāng, tóng qí chén. zhàn xī, shì huò cún. wú bùzhī shuí zhī zǐ, xiàng dì zhī xiān.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
abka na gosin ararakv, tumen jaka be suitara furgi obufi tuwambi. enduringge niyalma gosin ararakv, tanggv halai irgen be suitara furgi obufi tuwambi. abka na i siden, tere hujuku sihan i adali dere. kumdu bime ikvrakv, hujureci ele tucimbi. labdu gisureci urui yadara anggala, dolo be tuwakiyara de isirakv. 五章 天地不仁,以万物为刍狗;圣人不仁,以百姓为刍狗。天地之间,其犹橐龠乎?虚而不屈,动而愈出。多闻数穷,不如守中。 wǔ zhāng: tiāndì bùrén, yǐ wànwù wéi chú gǒu; shèngrén bùrén, yǐ bǎixìng wéi chú gǒu. tiāndì zhījiān, qí yóu tuó yuè hū? xū ér bù qū, dòng ér yù chū. duō wén shù qióng, bùrú shǒu zhōng.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六章 谷神不死,是谓玄牝。玄牝之门,是谓天地根。绵绵若存,用之不勤。 liù zhāng: gǔ shén bù sǐ, shì wèi xuán pìn. xuán pìn zhī mén, shì wèi tiāndì gēn. miánmián ruò cún, yòng zhī bù qín.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七章 天长地久。天地所以能长且久者,以其不自生,故能长生。是以圣人后其身而身先,外其身而身存。非以其无私邪?故能成其私。 qī zhāng: tiān cháng dì jiǔ. tiāndì suǒyǐ néng cháng qiě jiǔ zhě. yǐ qí bù zì shēng, gù néng cháng shēng. shì yǐ shèngrén hòu qí shēn ér shēn xiān, wài qí shēn ér shēn cún. fēi yǐ qí wúsī xié? gù néng chéng qí sī.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
八章 上善若水,水善利万物而不争。处众人之所恶,故几于道。居善地,心善渊,与善仁,言善信,正善治,事善能,动善时。夫唯不争,故无尤。 bā zhāng: shàng shàn ruò shuǐ, shuǐ shàn lì wànwù ér bù zhēng. chù zhòngrén zhī suǒ wù, gù jī yú dào. jū shàn dì, xīn shàn yuān, yǔ shàn rén, yán shàn xìn, zhèng shàn zhì, shì shàn néng, dòng shàn shí. fū wéi bù zhēng, gù wú yóu.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
九章 持而盈之,不如其已。揣而锐之,不可长保。金玉满堂,莫之能守。富贵而骄,自遗其咎。功成身退,天之道。 jiǔ zhāng: chí ér yíng zhī, bùrú qí yǐ. chuài ér ruì zhī, bù kě cháng bǎo. jīnyù mǎn táng, mò zhī néng shǒu. fùguì ér jiāo, zì yí qí jiù. gōng chéng shēn tuì, tiān zhī dào.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十章 载营魄抱一,能无离乎?专气致柔,能婴儿乎?涤除玄览,能无疵乎?爱民治国,能无知乎?天门开阖,能为雌乎?明白四达,能无为乎?生之、畜之,生而不有,为而不恃,长而不宰。是谓玄德。 shí zhāng: zǎi yíng pò bào yī, néng wú lí hū? zhuān qì zhì róu, néng yīng'ér hū? dí chú xuán lǎn, néng wú cī hū? ài mín zhì guó, néng wúzhī hū? tiān mén kāi hé, néng wèi cí hū? míngbai sì dá, néng wú wèi hū? shēng zhī, xù zhī, shēng ér bù yǒu, wèi ér bù shì, cháng ér bù zǎi. shì wèi xuán dé.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十一章 三十辐共一毂,当其无,有车之用。埏埴以为器,当其无,有器之用。凿户牖以为室,当其无,有室之用。故有之以为利,无之以为用。 shíyī zhāng: sānshí fú gòng yī gǔ, dàng qí wú, yǒu chē zhī yòng. shān yǐwéi qì, dàng qí wú, yǒu qì zhī yòng. záo hù yǒu yǐwéi shì, dàng qí wú, yǒu shì zhī yòng. gù yǒu zhī yǐwéi lì, wú zhī yǐwéi yòng.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
sunja boco ofi, niyalmai yasa be derike obumbi. sunja mudan ofi, niyalmai xan be jigeyen obumbi. sunja amtan ofi, niyalmai angga be gabula obumbi. feksime xodome abalame ofi, niyalmai mujilen be sofin akv obumbi. bahara de mangga jaka ofi, niyalmai yabun be silhingga obumbi. uttu ofi enduringge niyalma hefeli i jalin haxambi, yasa i jalin haxarakv. tuttu terebe waliyambi, erebe gaimbi. 十二章 五色令人目盲;五音令人耳聋;五味令人口爽;驰骋畋猎,令人心发狂;难得之货,令人行妨。是以圣人为腹不为目,故去彼取此。 shíèr zhāng: wǔ sè lǐng rén mù máng; wǔ yīn lǐng rén ěr lóng; wǔ wèi lǐng rénkǒu shuǎng; chíchěng tián liè, lǐng rénxīn fākuáng; nándé zhī huò, lǐng rén xíng fáng. shì yǐ shèngrén wéi fù bù wéi mù, gù qù bǐ qǔ cǐ.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十三章 宠辱若惊,贵大患若身。何谓宠辱若惊?宠为下,得之若惊,失之若惊,是谓宠辱若惊。何谓贵大患若身?吾所以有大患者,为吾有身,及吾无身,吾有何患?故贵以身为天下者,若可寄天下;爱以身为天下者,若可托天下。 shísān zhāng: chǒng rǔ ruò jīng, guì dà huàn ruò shēn. héwèi chǒng rǔ ruò jīng? chǒng wéi xià, dé zhī ruò jīng shī zhī ruò jīng shì wèi chǒng rǔ ruò jīng héwèi guì dà huàn ruò shēn wú suǒyǐ yǒu dà huànzhě wéi wú yǒu shēn jí wú wú shēn wú yǒu hé huàn gù guì yǐ shēn wéi tiānxià zhě ruò kě jì tiānxià ài yǐ shēn wéi tiānxià zhě ruò kě tuō tiānxià
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十四章 视之不见,名曰夷;听之不闻,名曰希;搏之不得,名曰微。此三者,不可致诘,故混而为一。其上不皦,其下不昧,绳绳兮不可名,复归于无物。是谓无状之状,无象之象,是谓恍惚。迎之不见其首,随之不见其后。执古之道,以御今之有。能知古始,是谓道纪。 shísì zhāng: shì zhī bújiàn míng yuē yí tīng zhī bù wén míng yuē xī bó zhī bù dé míng yuē wēi cǐ sān zhě bù kě zhì jié gù hùn ér wéi yī qí shàng bù qí xià bù mèi shéng shéng xī bù kě míng fù guīyú wú wù shì wèi wú zhuàng zhī zhuàng wú xiàng zhī xiàng shì wèi huǎnghu yíng zhī bújiàn qí shǒu suí zhī bújiàn qí hòu zhí gǔ zhī dào yǐ yù jīn zhī yǒu néng zhī gǔ shǐ shì wèi dào jì
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十五章 古之善为士者,微妙玄通,深不可识。夫唯不可识,故强为之容:豫兮,若冬涉川;犹兮,若畏四邻;俨兮,其若客;涣兮,其若冰之将释;敦兮,其若朴;旷兮,其若谷;混兮,其若浊。浊而静之,徐清。安以动之,徐生。保此道者,不欲盈。夫唯不盈,故能蔽不新成。 shíwǔ zhāng: gǔ zhī shàn wéi shì zhě, wēimiào xuán tōng, shēn bù kě shí. fū wěi bù kě shí gù qiáng wéi zhī róng Yù xī ruò dōng shè chuān yóu xī ruò wèi sìlín yǎn xī qí ruò kè huàn xī qí ruò bīng zhī jiàng shì dūn xī qí ruò pǔ kuàng xī qí ruò gǔ hùn xī qí ruò zhuó zhuó ér jìng zhī xú qīng ān yǐ dòng zhī xú shēng bǎo cǐ dào zhě bù yù yíng fū wěi bù yíng gù néng bì bù xīn chéng
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十六章 致虚极,守静笃。万物并作,吾以观复。夫物芸芸,各复归其根。归根曰静,静曰覆命。覆命曰常,知常曰明。不知常,妄作凶。知常容,容乃公,公乃王,王乃天,天乃道,道乃久,殁身不殆。 shíliù zhāng: zhì xū jí shǒu jìng dǔ wànwù bìng zuò wú yǐ guān fù fū wù yún yún gè fù guī qí gēn guī gēn yuē jìng jìng yuē fù mìng fù mìng yuē cháng zhī cháng yuē míng bùzhī cháng wàng zuò xiōng zhī cháng róng róng nǎi gōng gōng nǎi wáng wáng nǎi tiān tiān nǎi dào dào nǎi jiǔ mò shēn bù dài
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十七章 太上,不知有之;其次,亲而誉之;其次,畏之;其次,侮之。信不足焉,有不信焉。悠兮,其贵言。功成事遂,百姓皆谓:“我自然”。 shí qī zhāng: tài shàng bùzhī yǒu zhī qícì qīn ér yù zhī qícì wèi zhī qícì wǔ zhī xìn bùzú yān yǒu bù xìn yān yōu xī qí guì yán gōng chéng shì suì bǎixìng jiē wèi wǒ zìrán
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十八章 大道废,有仁义;智慧出,有大伪;六亲不和,有孝慈;国家昏乱,有忠臣。 shí bā zhāng: dàdào fèi yǒu rén yì zhìhuì chū yǒu dà wěi liùqīn bù hé yǒu xiào cí guójiā hūnluàn yǒu zhōngchén
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
十九章 绝圣弃智,民利百倍;绝仁弃义,民复孝慈;绝巧弃利,盗贼无有。此三者以为文,不足。故令有所属:见素抱朴,少思寡欲,绝学无忧。 shí jiǔ zhāng: jué shèng qì zhì, mín lì bǎibèi; jué rén qì yì. mín fù xiào cí; jué qiǎo qì lì, dàozéi wú yǒu. cǐ sān zhě yǐwéi wén, bùzú. gù lìng yǒusuǒ shǔ: jiàn sù bào pǔ, shǎo sī guǎ yù, jué xué wú yōu.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十章 唯之与阿,相去几何?美之与恶,相去若何?人之所畏,不可不畏。荒兮,其未央哉!众人熙熙,如享太牢,如春登台。我独泊兮,其未兆;沌沌兮,如婴儿之未孩;儡儡兮,若无所归。众人皆有余,而我独若遗。我愚人之心也哉,沌沌兮!俗人昭昭,我独昏昏。俗人察察,我独闷闷。淡兮,其若海,望兮,若无 止。众人皆有以,而我独顽似鄙。我独异于人,而贵食母。 èrshí zhāng: wéi zhī yǔ ā, xiāng qù jǐhé měi zhī yǔ wù xiāng qù ruò hé rén zhī suǒ wèi bù kěbù wèi huāng xī qí wèiyāng zāi zhòngrén xī xī rú xiǎng tài láo rú chūn dēngtái wǒ dú bó xī qí wèi zhào dùn dùn xī rú yīng'ér zhī wèi hái lěi lěi xī ruò wú suǒ guī zhòngrén jiē yǒuyú ér wǒ dú ruò yí wǒ yú rén zhī xīn yě zāi dùn dùn xī sú rén zhāo zhāo wǒ dú hūn hūn sú rén chá chá wǒ dú mèn mèn dàn xī qí ruò hǎi wàng xī ruò wú zhǐ zhòngrén jiē yǒu yǐ ér wǒ dú wán sì bǐ wǒ dú yì yú rén ér guì shí mǔ
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十一章 孔德之容,惟道是从。道之为物,惟恍惟惚。惚兮恍兮,其中有象;恍兮惚兮,其中有物;窈兮冥兮,其中有精;其精甚真,其中有信。自今及古,其名不去,以阅众甫。吾何以知众甫之状哉?以此。 èrshí yī zhāng: kǒng dé zhī róng wéi dào shì cóng dào zhī wéi wù wéi huǎng wéi hū hū xī huǎng xī qízhōng yǒu xiàng huǎng xī hū xī qízhōng yǒu wù yǎo xī míng xī qízhōng yǒu jīng qí jīng shèn zhēn qízhōng yǒu xìn zì jīn jí gǔ qí míng bù qù yǐ yuè zhòng fǔ wú hé yǐ zhī zhòng fǔ zhī zhuàng zāi yǐ cǐ
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十二章 “曲则全,枉则直,洼则盈,敝则新,少则得,多则惑。”是以圣人抱一为天下式。不自见,故明;不自是,故彰;不自伐,故有功;不自矜,故长。夫唯不争,故天下莫能与之争。古之所谓“曲则全”者,岂虚言哉!诚全而归之。 èrshí èr zhāng: qǔ zé quán wǎng zé zhí wā zé yíng bì zé xīn shǎo zé dé duō zé huò shì yǐ shèngrén bào yī wéi tiānxià shì bù zì jiàn gù míng bù zì shì gù zhāng bù zì fá gù yǒu gōng bù zì jīn gù cháng fū wěi bù zhēng gù tiānxià mò néng yǔ zhī zhēng gǔ zhī suǒwèi qǔ zé quán zhě qǐ xū yán zāi chéng quán ér guī zhī
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十三章 希言自然。故飘风不终朝,骤雨不终日。孰为此者?天地。天地尚不能久,而况于人乎?故从事于道者,同于道;德者,同于德;失者,同于失。同于道者,道亦乐得之;同于德者,德亦乐得之;同于失者,失亦乐得之。信不足焉,有不信焉。 èrshí sān zhāng: xī yán zìrán. gù piāo fēng bù zhōng cháo zhòu yǔ bù zhōng rì shú wèicǐ zhě tiāndì tiāndì shàng bùnéng jiǔ ér kuàng yú rén hū gù cóngshì yú dào zhě tóng yú dào dé zhě tóng yú dé shī zhě tóng yú shī tóng yú dào zhě dào yì lè dé zhī tóng yú dé zhě dé yì lè dé zhī tóng yú shī zhě shī yì lè dé zhī xìn bùzú yān yǒu bù xìn yān
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十四章 企者不立;跨者不行;自见者不明;自是者不彰;自伐者无功;自矜者不长。其在道也,曰余食赘形,物或恶之,故有道者不居。 èrshí sì zhāng: qǐ zhě bù lì kuà zhě bùxíng zì jiàn zhě bù míng zì shì zhě bù chāng. zì fá zhě wú gōng zì jīn zhě bù cháng qí zài dào yě yuē yú shí zhuì xíng wù huò wù zhī gù yǒu dào zhě bù jū
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十五章 有物混成,先天地生。寂兮寥兮,独立而不改,周行而不殆,可以为天地母。吾不知其名,字之曰道,强为之,名曰大。大曰逝,逝曰远,远曰反。故道大,天大,地大,人亦大。域中有四大,而人居其一焉。人法地,地法天,天法道,道法自然。 èrshí wǔ zhāng: yǒu wù hùn chéng, xiāntiān dì shēng jì xī liáo xī dúlì ér bù gǎi zhōu xíng ér bù dài kěyǐ wéi tiāndì mǔ wú bùzhī qí míng zì zhī yuē dào qiáng wéi zhī míng yuē dà. dà yuē shì shì yuē yuǎn yuǎn yuē fǎn gù dào dà tiān dà dì dà rén yì dà. yù zhōng yǒu sì dà, ér rén jū qí yī yān rén fǎ dì dì fǎ tiān tiān fǎ dào dào fǎ zìrán.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十六章 重为轻根,静为躁君。是以君子终日行不离辎重。虽有荣观,燕处超然。奈何万乘之主,而以身轻天下?轻则失根,躁则失君。 èrshí liù zhāng: zhòng wéi qīng gēn jìng wéi zào jūn shì yǐ jūnzǐ zhōng rì xíng bù lí zīzhòng suī yǒu róng guān yàn chù chāo rán nàihé wàn chéng zhī zhǔ ér yǐ shēn qīng tiānxià qīng zé shī gēn zào zé shī jūn
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十七章 善行,无辙迹;善言,无瑕谪;善数,不用筹策;善闭,无关楗而不可开;善结,无绳约而不可解。是以圣人常善救人,故无弃人;常善救物,故无弃物。是谓神明。故善人者,不善人之师;不善人者,善人之资。不贵其师,不爱其资,虽智大迷。是谓要妙。 èrshí qī zhāng:

shàn xíng wú zhé jì shàn yán wú xiá zhé; shàn shǔ, búyòng chóu cè shàn bì wúguān jiàn ér bù kě kāi shàn jié wú shéng yāo ér bù kě jiě shì yǐ shèngrén cháng shàn jiù rén gù wú qì rén cháng shàn jiù wù gù wú qì wù shì wèi shénmíng gù shàn rén zhě bùshàn rén zhī shī bùshàn rén zhě shàn rén zhī zī bù guì qí shī bù ài qí zī, suī zhì dà mí. shì wèi yào miào.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十八章 知其雄,守其雌,为天下溪。为天下溪,常德不离。常德不离,复归于婴儿。知其荣,守其辱,为天下谷。为天下谷,常德乃足。常德乃足,复归于朴。知其白,守其黑,为天下式。为天下式,常德不忒。常德不忒,复归于无极。朴散则为器,圣人用之,则为官长,故大智不割。 èrshí bā zhāng: zhī qí xióng shǒu qí cí wéi tiānxià xī wéi tiānxià xī cháng dé bù lí cháng dé bù lí fù guīyú yīng'ér zhī qí róng shǒu qí rǔ wéi tiānxià gǔ wéi tiānxià gǔ cháng dé nǎi zú cháng dé nǎi zú fù guīyú pǔ zhī qí bái shǒu qí hēi wéi tiānxià shì wéi tiānxià shì cháng dé bù tè cháng dé bù tè fù guīyú wú jí pǔ sàn zé wéi qì shèngrén yòng zhī zé wéi guān cháng gù dà zhì bù gē.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
二十九章 将欲取天下而为之,吾见其不得已。天下神器,不可为也,不可执也。为者败之,执者失之。是以圣人无为,故无败;无执,故无失。夫物或行或随;或嘘或吹;或强或羸;或载或隳。是以圣人去甚,去奢,去泰。 èrshí jiǔ zhāng: jiàng yù qǔ tiānxià ér wéi zhī wú jiàn qí bù dé yǐ tiānxià shén qì bù kě wéi yě bù kě zhí yě wéi zhě bài zhī zhí zhě shī zhī shì yǐ shèngrén wú wéi gù wú bài wú zhí gù wú shī fū wù huò xíng huò suí huò shī, huò chuī huò qiáng huò léi huò zài huò huī. shì yǐ shèngrén qù shèn qù shē qù tài.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十章 以道佐人主者,不以兵强天下。其事好还。师之所处,荆棘生焉。大军之后,必有凶年。善者果而已,不敢以取强。果而勿矜,果而勿伐,果而勿骄。果而不得已,果而勿强。物壮则老,是谓不道,不道早已。 sānshí zhāng: yǐ dào zuǒ rén zhǔ zhě, bù yǐ bīng qiáng tiānxià. qí shì hǎo huán. shī zhī suǒ chù jīngjí shēng yān dà jūn zhīhòu bì yǒu xiōng nián shàn zhě guǒ éryǐ bù gǎn yǐ qǔ qiáng guǒ ér wù jīn guǒ ér wù fá guǒ ér wù jiāo guǒ ér bù dé yǐ guǒ ér wù qiáng wù zhuàng zé lǎo shì wèi bù dào bù dào zǎoyǐ.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十一章 夫兵者,不祥之器,物或恶之,故有道者不处。君子居则贵左,用兵则贵右。兵者不祥之器,非君子之器,不得已而用之,恬淡为上。胜而不美,而美之者,是乐杀人。夫乐杀人者,则不可得志于天下矣。吉事尚左,凶事尚右。偏将军居左,上将军居右,言以丧礼处之。杀人之众,以悲哀泣之,战胜以丧礼处之。 sānshí yī zhāng: fū bīng zhě bù xiáng zhī qì wù huò wù zhī gù yǒu dào zhě bù chù jūnzǐ jū zé guì zuǒ yòng bīng zé guì yòu bīng zhě bù xiáng zhī qì fēi jūnzǐ zhī qì bù dé yǐ ér yòng zhī tiándàn wéi shàng shèng ér bù měi ér měi zhī zhě shì lè shārén fū lè shārénzhě zé bù kě dézhì yú tiānxià yǐ jí shì shàng zuǒ xiōng shì shàng yòu piān jiāngjūn jū zuǒ shàngjiàng jūn jū yòu yán yǐ sàng lǐ chù zhī shārén zhī zhòng yǐ bēiāi qì zhī zhànshèng yǐ sàng lǐ chù zhī.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十二章 道常无名,朴。虽小,天下莫能臣。侯王若能守之,万物将自宾。天地相合,以降甘露,民莫之令而自均。始制有名,名亦既有,夫亦将知止,知止可以不殆。譬道之在天下,犹川谷之于江海。 sānshí èr zhāng: dào cháng wúmíng, pǔ. suī xiǎo, tiānxià mò néng chén. hóu wáng ruò néng shǒu zhī, wànwù jiàng zì bīn. tiāndì xiāng hé, yǐ jiàng gānlù mín mò zhī lìng ér zì jūn shǐ zhì yǒumíng míng yì jì yǒu fū yì jiàng zhī zhǐ zhī zhǐ kěyǐ bù dài pì dào zhī zài tiānxià yóu chuān gǔ zhī yú jiāng hǎi.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十三章 知人者智,自知者明。胜人者有力,自胜者强。知足者富。强行者有志。不失其所者久。死而不亡者寿。 sānshí sān zhāng: zhī rén zhě zhì zì, zhī zhě míng. shèng rén zhě yǒulì, zì shèng zhě qiáng. zhīzú zhě fù. qiángxíng zhě yǒu zhì. bù shī qí suǒ zhě jiǔ sǐ ér bù wáng zhě shòu.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十四章 大道泛兮,其可左右。万物恃之以生而不辞,功成而不有。衣养万物而不为主,可名于小;万物归焉而不为主,可名为大。以其终不自为大,故能成其大。  sānshí sì zhāng: dàdào fàn xī qí kě zuǒyòu wànwù shì zhī yǐ shēng ér bù cí gōng chéng ér bù yǒu yī yǎng wànwù ér bù wéizhǔ kě míng yú xiǎo wànwù guī yān ér bù wéizhǔ kě míng wéi dà yǐ qí zhōng bù zì wéi dà gù néng chéng qí dà.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十五章 执大象,天下往。往而不害,安平泰。乐与饵,过客止。道之出口,淡乎其无味,视之不足见,听之不足闻,用之不足既。 sānshí wǔ zhāng: zhí dàxiàng, tiānxià wǎng. wǎng ér bù hài, ān píng tài. lè yǔ ěr, guò kè zhǐ. dào zhī chūkǒu dàn hū qí wú wèi shì zhī bùzú jiàn tīng zhī bùzú wén yòng zhī bùzú jì.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十六章 将欲歙之,必故张之;将欲弱之,必故强之;将欲废之,必故兴之;将欲取之,必故与之。是谓微明。柔弱胜刚强。鱼不可脱于渊,国之利器不可以示人。  sānshí liù zhāng: jiàng yù shè zhī, bì gù zhāng zhī; jiàng yù ruò zhī, bì gù qiáng zhī; jiàng yù fèi zhī, bì gù xìng zhī; jiàng yù qǔ zhī bì gù yǔ zhī shì wèi wēi míng róuruò shèng gāngqiáng yú bù kě tuō yú yuān guó zhī lì qì bù kěyǐ shì rén.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十七章 道常无为而无不为。侯王若能守之,万物将自化。化而欲作,吾将镇之以无名之朴。镇之以无名之朴,夫将不欲。不欲以静,天下将自正。 sānshí qī zhāng: dào cháng wú wéi ér wú bù wéi hóu wáng ruò néng shǒu zhī wànwù jiàng zì huà huà ér yù zuò wú jiàng zhèn zhī yǐ wúmíng zhī pǔ zhèn zhī yǐ wúmíng zhī pǔ fū jiàng bù yù bù yù yǐ jìng tiānxià jiàng zì zhèng.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

FEJERGI
[edit | edit source]

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十八章 上德不德,是以有德;下德不失德,是以无德。 上德无为而无以为;下德无为而有以为。上仁为之而无以为;上义为之而有以为。上礼为之而莫之应,则攘臂而扔之。 故失道而后德,失德而后仁,失仁而后义,失义而后礼。夫礼者,忠信之薄,而乱之首。前识者,道之华,而愚之始。是以大丈夫处其厚,不居其薄;处其实,不居其华。故去彼取此。  sānshí bā zhāng: shàng dé bù dé shì yǐ yǒu dé xià dé bù shī dé shì yǐ wú dé shàng dé wú wéi ér wú yǐwéi xià dé wú wéi ér yǒu yǐwéi shàng rén wéi zhī ér wú yǐwéi shàng yì wéi zhī ér yǒu yǐwéi shàng lǐ wéi zhī ér mò zhī yīng zé rǎng bì ér rēng zhī gù shī dào ér hòu dé shī dé ér hòu rén shī rén ér hòu yì shī yì ér hòu lǐ fū lǐ zhě zhōng xìn zhī bó ér luàn zhī shǒu qián shí zhě dào zhī huá ér yú zhī shǐ shì yǐ dàzhàngfū chù qí hòu bù jū qí bó chù qíshí bù jū qí huá gù qù bǐ qǔ cǐ.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
三十九章 昔之得一者:天得一以清;地得一以宁;神得一以灵;谷得一以生;侯得一以为天下正。其致之也,谓天无以清,将恐裂;地无以宁,将恐废;神无以灵,将恐歇;谷无以盈,将恐竭;万物无以生,将恐灭;侯王无以正,将恐蹶。故贵以贱为本,高以下为基。是以侯王自称孤、寡、不谷。此非以贱为本邪?非乎?故致誉无誉。是故不欲如玉,珞珞如石。   sānshí jiǔ zhāng:

xī zhī dé yī zhě tiān dé yī yǐ qīng; dì dé yī yǐ níng shén dé yī yǐ líng gǔ dé yī yǐ shēng hóu dé yī yǐwéi tiānxià zhèng qí zhì zhī yě wèi tiān wú yǐ qīng jiàng kǒng liè dì wú yǐ níng jiàng kǒng fèi shén wú yǐ líng jiàng kǒng xiē gǔ wú yǐ yíng jiàng kǒng jié wànwù wú yǐ shēng jiàng kǒng miè hóu wáng wú yǐ zhèng jiàng kǒng jué gù guì yǐ jiàn wéi běn gāo yǐxià wéi jī shì yǐ hóu wáng zìchēng gū guǎ bù gǔ cǐ fēi yǐ jiàn wéi běn xié fēi hū gù zhì yù wú yù shì gù bù yù rú yù luò luò rú shí.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十章 反者道之动;弱者道之用。 天下万物生于有,有生于无。 sìshí zhāng: fǎn zhě dào zhī dòng ruòzhě dào zhī yòng tiānxià wànwù shēng yú yǒu yǒu shēng yú wú.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十一章 上士闻道,勤而行之;中士闻道,若存若亡;下士闻道,大笑之。不笑不足以为道。故建言有之:明道若昧;进道若退;夷道若颣;上德若谷;广德若不足;建德若偷;质真若渝;大白若辱;大方无隅;大器免成;大音希声;大象无形;道隐无名。夫唯道,善贷且成。 sìshí yī zhāng:

shàng shì wén dào qín ér xíng zhī zhōng shì wén dào ruò cún ruò wáng xià shì wén dào dàxiào zhī bù xiào bùzú yǐwéi dào gù jiàn yán yǒu zhī míng dào ruò mèi jìn dào ruò tuì yí dào ruò shàng dé ruò gǔ guǎng dé ruò bùzú jiàn dé ruò tōu zhì zhēn ruò yú dà bái ruò rǔ dàfāng wú yú dà qì miǎn chéng dà yīn xī shēng dàxiàng wú xíng dào yǐn wúmíng fū wěi dào shàn dài qiě chéng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十二章 道生一,一生二,二生三,三生万物。万物负阴而抱阳,冲气以为和。人之所恶,唯孤、寡、不谷,而王公以为称。故物或损之而益,或益之而损。人之所教,我亦教之。强梁者不得其死,吾将以为教父。 sìshí èr zhāng:

dào shēng yī, yīshēng èr, èr shēng sān, sān shēng wànwù. wànwù fù yīn ér bào yang, chòng qì yǐwéi hé. rén zhī suǒ wù wěi gū guǎ bù gǔ, ér wánggōng yǐwéi chèn. gù wù huò sǔn zhī ér yì, huò yì zhī ér sǔn. rén zhī suǒ jiào, wǒ yì jiào zhī. qiáng liáng zhě bù dé qí sǐ wú jiàng yǐwéi jiàofù.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十三章 天下之至柔,驰骋天下之至坚。无有入无间,吾是以知无为之有益。不言之教,无为之益,天下希及之。  sìshí sān zhāng:

tiānxià zhī zhì róu chíchěng tiānxià zhī zhì jiān wú yǒu rù wú jiàn wú shì yǐ zhī wú wéi zhī yǒuyì bù yán zhī jiāo, wú wéi zhī yì tiānxià xī jí zhī.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十四章 名与身孰亲?身与货孰多?得与亡孰病?甚爱必大费;多藏必厚亡。故知足不辱,知止不殆,可以长久。 sìshí sì zhāng:

míng yǔ shēn shú qīn? shēn yǔ huò shú duō? dé yǔ wáng shú bìng? shèn ài bì dà fèi; duō zàng bì hòu wáng. gù zhīzú bù, rǔ zhī zhǐ bù dài, kěyǐ chángjiǔ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十五章 大成若缺,其用不弊。大盈若冲,其用不穷。大直若屈,大巧若拙,大辩若讷。静胜躁,寒胜热。清静为天下正。 sìshí wǔ zhāng:

dà chéng ruò quē qí yòng bù bì dà yíng ruò chòng qí yòng bù qióng dà zhí ruò qū dà qiǎo ruò zhuō dà biàn ruò nè jìng shèng zào hán shèng rè qīng jìng wéi tiānxià zhèng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十六章 天下有道,却走马以粪。天下无道,戎马生于郊。祸莫大于不知足;咎莫大于欲得。故知足之足,常足矣。 sìshí liù zhāng:

tiānxià yǒu dào què zǒu mǎ yǐ fèn tiānxià wú dào róngmǎ shēng yú jiāo huò mò dà yú bùzhī zú jiù mò dà yú yù dé gù zhīzú zhī zú cháng zú yǐ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十七章 不出户,知天下;不窥牖,见天道。其出弥远,其知弥少。是以圣人不行而知,不见而明,不为而成。 sìshí qī zhāng:

bù chū hù zhī tiānxià bù kuī yǒu jiàn tiān dào qí chū mí yuǎn qí zhī mí shǎo shì yǐ shèngrén bùxíng ér zhī bújiàn ér míng bù wéi ér chéng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十八章 为学日益,为道日损。损之又损,以至于无为。无为而无不为。取天下常以无事,及其有事,不足以取天下。 . sìshí bā zhāng:

wéi xué rìyì wéi dào rì sǔn sǔn zhī yòu sǔn yǐzhì yú wú wéi wú wéi ér wú bù wéi qǔ tiānxià cháng yǐ wú shì jí qí yǒu shì bùzú yǐ qǔ tiānxià.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
四十九章 圣人常无心,以百姓心为心。善者,吾善之;不善者,吾亦善之;德善。信者,吾信之;不信者,吾亦信之;德信。圣人在天下,歙歙焉,为天下浑其心,百姓皆注其耳目,圣人皆孩之。 sìshí jiǔ zhāng:

shèngrén cháng wú xīn yǐ bǎixìng xīn wéi xīn shàn zhě wú shàn zhī bùshàn zhě wú yì shàn zhī dé shàn xìn zhě wú xìn zhī bù xìn zhě wú yì xìn zhī dé xìn shèngrén zài tiānxià shè shè yān wéi tiānxià hún qí xīn bǎixìng jiē zhù qí ěrmù shèngrén jiē hái zhī.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十章 出生入死。生之徒,十有三;死之徒,十有三;人之生,动之于死地,亦十有三。夫何故?以其生之厚。盖闻善摄生者,路行不遇兕虎,入军不被甲兵;兕无所投其角,虎无所用其爪,兵无所容其刃。夫何故?以其无死地。 wǔshí zhāng:

chūshēngrùsǐ shēng zhī tú shí yǒu sān sǐ zhī tú shí yǒu sān rén zhī shēng dòng zhī yú sǐ dì yì shí yǒu sān fū hé gù yǐ qí shēng zhī hòu gài wén shàn shè shēng zhě lù xíng bù yù sì hǔ rù jūn bù bèi jiǎ bīng sì wú suǒ tóu qí jiǎo. hǔ wú suǒ yòng qí zhǎo, bīng wú suǒ róng qí rèn. fū hé gù? yǐ qí wú sǐ dì.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十一章 道生之,德畜之,物形之,势成之。是以万物莫不尊道而贵德。道之尊,德之贵,夫莫之命而常自然。故道生之,德畜之;长之育之;成之熟之;养之覆之。生而不有,为而不恃,长而不宰。是谓玄德。 wǔshí yī zhāng:

dào shēng zhī dé xù zhī wù xíng zhī shì chéng zhī shì yǐ wànwù mò bù zūn dào ér guì dé dào zhī zūn dé zhī guì fū mò zhī mìng ér cháng zìrán gù dào shēng zhī dé xù zhī cháng zhī yù zhī chéng zhī shú zhī yǎng zhī fù zhī shēng ér bù yǒu wéi ér bù shì cháng ér bù zǎi shì wèi xuán dé.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十二章 天下有始,以为天下母。既得其母,以知其子,复守其母,没身不殆。塞其兑,闭其门,终身不勤。开其兑,济其事,终身不救。见小曰明,守柔曰强。用其光,复归其明,无遗身殃;是为袭常。 wǔshí èr zhāng:

tiānxià yǒu shǐ yǐwéi tiānxià mǔ jì dé qí mǔ yǐ zhī qí zǐ fù shǒu qí mǔ mò / méi shēn bù dài sāi / sài / sè qí duì bì qí mén zhōngshēn bù qín kāi qí duì jì qí shì zhōngshēn bù jiù jiàn xiǎo yuē míng shǒu róu yuē qiáng yòng qí guāng fù guī qí míng wú yí shēn yāng shì wéi xí cháng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十三章 使我介然有知,行于大道,唯施是畏。大道甚夷,而人好径。朝甚除,田甚芜,仓甚虚;服文采,带利剑,厌饮食,财货有余;是为盗夸。非道也哉! wǔshí sān zhāng:

shǐ wǒ jiè rán yǒu zhī xíng yú dàdào wěi shī shì wèi dàdào shèn yí ér rén hào jìng cháo shèn chú tián shèn wú cāng shèn xū fú wéncǎi dài lì jiàn yàn yǐnshí cái huò yǒuyú shì wéi dào kuā fēi dào yě zāi.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十四章 善建者不拔,善抱者不脱,子孙以祭祀不辍。 修之于身,其德乃真;修之于家,其德乃余;修之于乡,其德乃长;修之于邦,其德乃丰;修之于天下,其德乃普。故以身观身,以家观家,以乡观乡,以邦观邦,以天下观天下。吾何以知天下然哉?以此。  wǔshí sì zhāng:

shàn jiàn zhě bù bá shàn bào zhě bù tuō zǐsūn yǐ jìsi bù chuò xiū zhī yú shēn qí dé nǎi zhēn xiū zhī yú jiā qí dé nǎi yú xiū zhī yú xiāng qí dé nǎi cháng xiū zhī yú bāng qí dé nǎi fēng xiū zhī yú tiānxià qí dé nǎi pǔ gù yǐ shēn guān shēn yǐ jiā guān jiā yǐ xiāng guān xiāng yǐ bāng guān bāng yǐ tiānxià guān tiānxià wú hé yǐ zhī tiānxià rán zāi yǐ cǐ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十五章 含“德”之厚,比于赤子。毒虫不螫,猛兽不据,攫鸟不搏。骨弱筋柔而握固。未知牝牡之合而□作,精之至也。终日号而不嗄,和之至也。知和曰“常”,知常曰“明”。益生曰祥。心使气曰强。物壮则老,谓之不道,不道早已。 wǔshí wǔ zhāng:

hán dé zhī hòu, bǐ yú chìzǐ. dú chóng bù shì, měng shòu bù jù. jué niǎo bù bó, gǔ ruò jīn róu ér wò gù. wèi zhī pìn mǔ zhī hé ér zuò, jīng zhī zhì yě. zhōng rì hào ér bù á hé zhī zhì yě zhī hé yuē cháng zhī cháng yuē míng yì shēng yuē xiáng xīn shǐ qì yuē qiáng wù zhuàng zé lǎo wèi zhī bù dào bù dào zǎoyǐ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十六章 知者不言,言者不知。挫其锐,解其纷,和其光,同其尘,是谓“玄同”。故不可得而亲,不可得而疏;不可得而利,不可得而害;不可得而贵,不可得而贱。故为天下贵。 wǔshí liù zhāng:

zhī zhě bù yán yán zhě bùzhī cuò qí ruì jiě qí fēn hé qí guāng tóng qí chén shì wèi xuán tóng gù bù kě dé ér qīn bù kě dé ér shū bù kě dé ér lì bù kě dé ér hài bù kě dé ér guì bù kě dé ér jiàn gù wéi tiānxià guì.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十七章 以正治国,以奇用兵,以无事取天下。吾何以知其然哉?以此:天下多忌讳,而民弥贫;人多利器,国家滋昏;人多伎巧,奇物滋起;法令滋彰,盗贼多有。故圣人云:“我无为,而民自化;我好静,而民自正;我无事,而民自富;我无欲,而民自朴。”  wǔshí qī zhāng:

yǐ zhèng zhì guó, yǐ jī yòng bīng yǐ wú shì qǔ tiānxià wú hé yǐ zhī qí rán zāi yǐ cǐ tiānxià duō jìhui ér mín mí pín rén duō lì qì guójiā zī hūn rén duō jì qiǎo jī wù zī qǐ fǎlìng zī zhāng dàozéi duō yǒu gù shèngrén yún wǒ wú wéi ér mín zì huà wǒ hào jìng ér mín zì zhèng wǒ wú shì ér mín zì fù wǒ wú yù ér mín zì pǔ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十八章 其政闷闷,其民淳淳;其政察察,其民缺缺。是以圣人方而不割,廉而不刿,直而不肆,光而不耀。祸兮福之所倚,福兮祸之所伏。孰知其极?其无正也。正复为奇,善复为妖。人之迷,其日固久。 wǔshí bā zhāng:

qí zhèng mèn mèn qí mín chún chún qí zhèng chá chá qí mín quē quē shì yǐ shèngrén fāng ér bù gē lián ér bù guì zhí ér bù sì guāng ér bù yào huò xī fú zhī suǒ yǐ fú xī huò zhī suǒ fú shú zhī qí jí qí wú zhèng yě zhèng fù wéi jī shàn fù wéi yāo rén zhī mí qí rì gù jiǔ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
五十九章 治人事天,莫若啬。夫为啬,是谓早服;早服谓之重积德;重积德则无不克;无不克则莫知其极;莫知其极,可以有国;有国之母,可以长久;是谓深根固柢,长生久视之道。 wǔshí jiǔ zhāng:

zhì rénshì tiān, mò ruò sè. fū wéi sè, shì wèi zǎo fú; zǎo fú wèi zhī zhòng jīdé, zhòng jīdé zé wú bù kè wú bù kè zé mò zhī qí jí mò zhī qí jí kěyǐ yǒu guó yǒu guó zhī mǔ kěyǐ chángjiǔ shì wèi shēn gēn gù dǐ cháng shēng jiǔ shì zhī dào.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十章 治大国,若烹小鲜。以道莅天下,其鬼不神,非其鬼不神;其神不伤人,非其神不伤人。圣人亦不伤人。夫两不相伤,故德交归焉。  liùshí zhāng:

zhì dà guó ruò pēng xiǎo xiān yǐ dào lì tiānxià qí guǐ bù shén fēi qí guǐ bù shén qí shén bù shāng rén fēi qí shén bù shāng rén shèngrén yì bù shāng rén fū liǎng bù xiāng shāng gù dé jiāo guī yān.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十一章 大邦者下流,天下之牝,天下之交也。牝常以静胜牡,以静为下。故大邦以下小邦,则取小邦;小邦以下大邦,则取大邦。故或下以取,或下而取。大邦不过欲兼畜人,小邦不过欲入事人。夫两者各得所欲,大者宜为下。 liùshí yī zhāng:

dà bāng zhě xiàliú tiānxià zhī pìn tiānxià zhī jiāo yě pìn cháng yǐ jìng shèng mǔ yǐ jìng wéi xià gù dà bāng yǐxià xiǎo bāng zé qǔ xiǎo bāng xiǎo bāng yǐxià dà bāng zé qǔ dà bāng gù huò xià yǐ qǔ huò xià ér qǔ. dà bāng búguò yù jiān xù rén, xiǎo bāng búguò yù rù shì rén. fū liǎng zhě gè dé suǒ yù dà zhě yí wéi xià.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十二章 道者万物之奥。善人之宝,不善人之所保。美言可以市尊,美行可以加人。人之不善,何弃之有?故立天子,置三公,虽有拱璧以先驷马,不如坐进此道。古之所以贵此道者何?不曰:求以得,有罪以免邪?故为天下贵。 liùshí èr zhāng:

dào zhě wànwù zhī ào shàn rén zhī bǎo bùshàn rén zhī suǒ bǎo měiyán kěyǐ shì zūn měi xíng kěyǐ jiā rén rén zhī bùshàn hé qì zhī yǒu gù lì tiānzǐ zhì sān gōng suī yǒu gǒng bì yǐ xiān sìmǎ bùrú zuò jìn cǐ dào gǔ zhī suǒyǐ guì cǐ dào zhě hé bù yuē qiú yǐ dé yǒu zuì yǐmiǎn xié gù wéi tiānxià guì.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十三章 为无为,事无事,味无味。图难于其易,为大于其细;天下难事,必作于易,天下大事,必作于细。是以圣人终不为大,故能成其大。夫轻诺必寡信,多易必多难。是以圣人犹难之,故终无难矣。 liùshí sān zhāng:

wéi wú wéi, shì wú shì, wèi wú wèi. tú nán yú qí yì wéi dà yú qí xì tiānxià nán shì bì zuò yú yì tiānxià dà shì bì zuò yú xì shì yǐ shèngrén zhōng bù wéi dà gù néng chéng qí dà fū qīng nuò bì guǎ xìn duō yì bì duō nán shì yǐ shèngrén yóu nán zhī gù zhōng wú nán yǐ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十四章 其安易持,其未兆易谋。其脆易泮,其微易散。为之于未有,治之于未乱。合抱之木,生于毫末;九层之台,起于累土;千里之行,始于足下。民之从事,常于几成而败之。慎终如始,则无败事。  liùshí sì zhāng:

qí ān yì chí, qí wèi zhào yì móu. qí cuì yì pàn, qí wēi yì sàn. wéi zhī yú wèi yǒu, zhì zhī yú wèi luàn. hé bào zhī mù, shēng yú háo mò; jiǔ céng zhī tái, qǐ yú léi tǔ; qiānlǐ zhī xíng shǐ yú zú xià mín zhī cóngshì cháng yú jī chéng ér bài zhī shèn zhōng rú shǐ zé wú bài shì.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十五章 古之善为道者,非以明民,将以愚之。民之难治,以其智多。故以智治国,国之贼;不以智治国,国之福。知此两者亦稽式。常知稽式,是谓“玄德”。“玄德”深矣,远矣,与物反矣,然后乃至大顺。  liùshí wǔ zhāng:

gǔ zhī shàn wéi dào zhě fēi yǐ míng mín jiàng yǐ yú zhī mín zhī nán zhì yǐ qí zhì duō gù yǐ zhì zhì guó guó zhī zéi bù yǐ zhì zhì guó guó zhī fú zhī cǐ liǎng zhě yì jī shì cháng zhī jī shì shì wèi xuán dé xuán dé shēn yǐ yuǎn yǐ yǔ wù fǎn yǐ ránhòu nǎizhì dà shùn.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十六章 江海之所以能为百谷王者,以其善下之,故能为百谷王。是以圣人欲上民,必以言下之;欲先民,必以身后之。是以圣人处上而民不重,处前而民不害。是以天下乐推而不厌。以其不争,故天下莫能与之争。 liùshí liù zhāng:

jiāng hǎi zhī suǒyǐ néng wéi bǎi gǔ wáng zhě yǐ qí shàn xià zhī gù néng wéi bǎi gǔ wáng shì yǐ shèngrén yù shàng mín bì yǐ yán xià zhī yù xiān mín bì yǐ shēn hòu zhī shì yǐ shèngrén chù shàng ér mín bù zhòng chù qián ér mín bù hài shì yǐ tiānxià lè tuī ér bù yàn yǐ qí bù zhēng gù tiānxià mò néng yǔ zhī zhēng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十七章 天下皆谓我道大,似不肖。夫唯大,故似不肖。若肖,久矣其细也夫!我有三宝,持而保之。一曰慈,二曰俭,三曰不敢为天下先。慈故能勇;俭故能广;不敢为天下先,故能成器长。今舍慈且勇;舍俭且广;舍后且先;死矣!夫慈以战则胜,以守则固。天将救之,以慈卫之。 liùshí qī zhāng:

tiānxià jiē wèi wǒ dào dà, sì bùxiào. fū wěi dà gù sì bùxiào ruò xiào jiǔ yǐ qí xì yě fū wǒ yǒu sān bǎo chí ér bǎo zhī yī yuē cí èr yuē jiǎn sān yuē bù gǎn wéi tiānxià xiān cí gù néng yǒng jiǎn gù néng guǎng bù gǎn wéi tiānxià xiān gù néng chéng qì cháng. jīn shè cí qiě yǒng shè jiǎn qiě guǎng shè hòu qiě xiān sǐ yǐ fū cí yǐ zhàn zé shèng yǐ shǒuzé gù tiān jiàng jiù zhī, yǐ cí wèi zhī.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十八章 善为士者,不武;善战者,不怒;善胜敌者,不与;善用人者,为之下。是谓不争之德,是谓用人之力,是谓配天古之极。 liùshí bā zhāng:

shàn wéi shì zhě bù wǔ shàn zhàn zhě bù nù shàn shèng dí zhě bù yǔ shàn yòngrén zhě wéi zhī xià shì wèi bù zhēng zhī dé shì wèi yòngrén zhī lì shì wèi pèi tiān gǔ zhī jí.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
六十九章 用兵有言:“吾不敢为主,而为客;不敢进寸,而退尺。”是谓行无行;攘无臂;扔无敌;执无兵。祸莫大于轻敌,轻敌几丧吾宝。故抗兵相若,哀者胜矣。 liùshí jiǔ zhāng:

yòng bīng yǒu yán: “wú bù gǎn wéizhǔ, ér wéi kè; bù gǎn jìn cùn, ér tuì chǐ.“ shì wèi xíng wú xíng rǎng wú bì rēng wúdí zhí wú bīng huò mò dà yú qīng dí, qīng dí jī sàng wú bǎo. gù kàng bīng xiāng ruò, āi zhě shèng yǐ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十章 吾言甚易知,甚易行。天下莫能知,莫能行。言有宗,事有君。夫唯无知,是以不我知。知我者希,则我者贵。是以圣人被褐而怀玉。 qīshí zhāng:

wú yán shèn yì zhī shèn yì xíng tiānxià mò néng zhī mò néng xíng yán yǒu zōng shì yǒu jūn fū wěi wúzhī shì yǐ bù wǒ zhī zhī wǒ zhě xī zé wǒ zhě guì shì yǐ shèngrén bèi hè ér huái yù.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十一章 知不知,尚矣;不知知,病也。圣人不病,以其病病。夫唯病病,是以不病。 qīshí yī zhāng:

zhī bùzhī shàng yǐ bùzhī zhī bìng yě shèngrén bù bìng yǐ qí bìng bìng fū wěi bìng bìng shì yǐ bù bìng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十二章 民不畏威,则大威至。无狎其所居,无厌其所生。夫唯不厌,是以不厌。是以圣人自知不自见;自爱不自贵。故去彼取此。 qīshí èr zhāng:

mín bù wèi wēi zé dà wēi zhì wú xiá qí suǒ jū wú yàn qí suǒ shēng fū wěi bù yàn shì yǐ bù yàn shì yǐ shèngrén zì zhī bù zì jiàn zì'ài bù zì guì gù qù bǐ qǔ cǐ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十三章 勇于敢则杀,勇于不敢则活。此两者,或利或害。天之所恶,孰知其故?天之道,不争而善胜,不言而善应,不召而自来,繟然而善谋。天网恢恢,疏而不失。 qīshí sān zhāng:

yǒngyú gǎn zé shā yǒngyú bù gǎn zé huó cǐ liǎng zhě huò lì huò hài tiān zhī suǒ wù shú zhī qí gù tiān zhī dào bù zhēng ér shàn shèng bù yán ér shàn yīng, bù zhào ér zì lái, rán'ér shàn móu. tiān wǎng huīhuī, shū ér bù shī.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十四章 民不畏死,奈何以死惧之?若使民常畏死,而为奇者,吾得执而杀之,孰敢?常有司杀者杀。夫代司杀者杀,是谓代大匠斲。夫代大匠斲者,希有不伤其手矣。 qīshí sì zhāng:

mín bù wèi sǐ nàihé yǐ sǐ jù zhī ruò shǐ mín cháng wèi sǐ ér wéi jī zhě wú dé zhí ér shā zhī shú gǎn cháng yǒu sī shā zhě shā fū dài sī shā zhě shā shì wèi dài dà jiàng fū dài dà jiàng zhě xī yǒu bù shāng qí shǒu yǐ.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十五章 民之饥,以其上食税之多,是以饥。民之难治,以其上之有为,是以难治。民之轻死,以其上求生之厚,是以轻死。夫唯无以生为者,是贤于贵生。 qīshí wǔ zhāng:

mín zhī jī yǐ qí shàng shí shuì zhī duō shì yǐ jī mín zhī nán zhì yǐ qí shàng zhī yǒuwéi shì yǐ nán zhì mín zhī qīng sǐ yǐ qí shàng qiú shēng zhī hòu shì yǐ qīng sǐ fū wěi wú yǐ shēng wéi zhě shì xián yú guì shēng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十六章 人之生也柔弱,其死也坚强。草木之生也柔脆,其死也枯槁。故坚强者死之徒,柔弱者生之徒。是以兵强则灭,木强则折。强大处下,柔弱处上。 qīshí liù zhāng:

rén zhī shēng yě róuruò qí sǐ yě jiānqiáng cǎo mù zhī shēng yě róu cuì qí sǐ yě kūgǎo gù jiānqiáng zhě sǐ zhī tú róuruò zhě shēng zhī tú shì yǐ bīng qiáng zé miè, mù qiáng zé zhé. qiángdà chù xià, róuruò chù shàng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十七章 天之道,其犹张弓欤?高者抑之,下者举之;有余者损之,不足者补之。天之道,损有余而补不足。人之道,则不然,损不足以奉有余。孰能有余以奉天下,唯有道者。是以圣人为而不恃,功成而不处,其不欲见贤。 qīshí qī zhāng:

tiān zhī dào, qí yóu zhāng gōng yú? gāo zhě yì zhī xià zhě jǔ zhī yǒuyú zhě sǔn zhī bùzú zhě bǔ zhī tiān zhī dào sǔn yǒuyú ér bǔ bùzú rén zhī dào zé bùrán sǔn bùzú yǐ fèng yǒuyú shú néng yǒuyú yǐ fèng tiānxià wěi yǒu dào zhě shì yǐ shèngrén wéi ér bù shì gōng chéng ér bù chù qí bù yù jiàn xián.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十八章 天下莫柔弱于水,而攻坚强者莫之能胜,以其无以易之。弱之胜强,柔之胜刚,天下莫不知,莫能行。是以圣人云:“受国之垢,是谓社稷主;受国不祥,是为天下王。”正言若反。  qīshí bā zhāng:

tiānxià mò róuruò yú shuǐ ér gōngjiān qiáng zhě mò zhī néng shèng yǐ qí wú yǐ yì zhī ruò zhī shèng qiáng róu zhī shèng gāng tiānxià mò bùzhī mò néng xíng shì yǐ shèngrén yún shòu guó zhī gòu shì wèi shèjì zhǔ shòu guó bù xiáng shì wéi tiānxià wáng zhèng yán ruò fǎn.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
七十九章 和大怨,必有余怨;报怨以德,安可以为善?是以圣人执左契,而不责于人。有德司契,无德司彻。天道无亲,常与善人。 qīshí jiǔ zhāng:

hé dà yuàn, bì yǒuyú yuàn; bào yuàn yǐ dé ān kěyǐ wéi shàn shì yǐ shèngrén zhí zuǒ qì ér bù zé yú rén yǒu dé sī qì wú dé sī chè tiān dào wú qīn cháng yǔ shàn rén.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
八十章 小国寡民。使有什伯之器而不用;使民重死而不远徙。虽有舟舆,无所乘之,虽有甲兵,无所陈之。使民复结绳而用之。甘其食,美其服,安其居,乐其俗。邻国相望,鸡犬之声相闻,民至老死,不相往来。 bāshí zhāng:

xiǎo guó guǎ mín. shǐ yǒu shí bó zhī qì ér búyòng; shǐ mín zhòng sǐ ér bù yuǎn xǐ. suī yǒu zhōu yú wú suǒ chéng zhī, suī yǒu jiǎ bīng, wú suǒ chén zhī. shǐ mín fù jié shéng ér yòng zhī gān qí shí měi qí fú ān qí jū lè qí sú lín guó xiāng wàng jī quǎn zhī shēng xiāng wén mín zhì lǎo sǐ bù xiāng wǎnglái.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
八十一章 信言不美,美言不信。善者不辩,辩者不善。知者不博,博者不知。圣人不积,既以为人己愈有,既以与人己愈多。天之道,利而不害;圣人之道,为而不争。 bāshí yī zhāng:

xìn yán bù měi, měiyán bù xìn. shàn zhě bù biàn, biàn zhě bùshàn. zhī zhě bù bó, bó zhě bùzhī. shèngrén bù jī, jì yǐwéi rén jǐ yù yǒu. jì yǐ yǔ rén jǐ yù duō. tiān zhī dào, lì ér bù hài; shèngrén zhī dào, wéi ér bù zhēng.

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

References[edit | edit source]