Toki a, jan Jonatan!/lipu lili nanpa tu tu
lipu lili nanpa tu tu (4)
[edit | edit source]
jan Jonatan li lon seme? ona li awen ala awen sewi lon ma tomo Win? awen ala, ona li awen sewi lon ma tomo ante. ona li awen sewi lon ma tomo Pisita. ma tomo Pisita li seme? ona li ma tomo lon ma Lomani. tenpo ni la tawa lon ma Lomani li open.
jan Jonatan li sitelen lon lipu ona pi suno ale: “tenpo suno nanpa wan pi tenpo mun nanpa luka la mi lon ma tomo Minsen. tenpo suno nanpa tu pi tenpo mun nanpa luka la mi lon ma tomo Win. tenpo kama la mi lon ma tomo Putape. ma tomo Putape li pona lukin. taso mi jo ala e tenpo lon ma tomo Putape. mi lukin e nasin lon ma tomo Putape. lon ma tomo Putape, mi pilin: lon ni, poka pi pini suno li pini, lon ni, poka pi open suno li open. ma tomo Putape li ante.”
ona li pilin mute lili e ijo pi ma tomo Putape. ona li pilin: “mi jan ni: ona li kama tan ma Inli, tan ma tomo Lantan. mi toki kepeken toki Inli, tan jan lon ma Inli li toki kepeken toki Inli. taso lon ma tomo Putape, mi toki ala tawa jan kepeken toki Inli; mi toki kepeken toki Tosi. toki Tosi mi li pona ala, taso jan lon ma tomo Putape li toki ala kepeken toki Inli. mi mute li toki kepeken toki Tosi. ni li musi: jan lon ma tomo Putape li toki kepeken toki Tosi.”
tenpo ni la jan Jonatan li pilin e ijo pi tawa ona. ona li pilin: “mi lon tomo pi tenpo pini lon ma tomo Lantan. lon tomo pi tenpo pini, kulupu lipu pi ma ante li lon. mi lukin e kulupu lipu. lon tomo pi tenpo pini, lipu ma pi ma ante li lon. mi lukin e lipu ma. kulupu lipu en lipu ma li toki e ni: ma ante li weka, taso musi. lon ma ante, jan mute li lon, jan ante mute.”
tenpo ni la jan Jonatan li pilin mute e ijo pi tawa ona. ona li pilin: “tenpo suno pini la mi lon ma tomo Kunapoka. mi moku lon ma tomo Kunapoka. nimi moku li nimi “paprika hendl”. ona li pona mute, moku lon ma tomo Kunapoka. tomo awen li pona, taso mi lape pona ala. taso ma li pona lukin mute! lon tomo tawa linja, mi lukin e ma tomo lili mute e tomo lawa mute. ma tomo li suli tawa ma tomo lili, taso ma tomo lili li pona lukin mute. tomo lawa li suli tawa tomo awen, li pona lukin tawa tomo awen! ma tomo lili li suli lili tawa ma tomo, taso ona mute li pona lukin, tomo awen li suli lili tawa tomo lawa.”
jan Jonatan li sitelen mute lon lipu ona pi suno ale: “ma tomo Pisita li ma musi. ma tomo Pisita li ma majuna, majuna mute tawa ma ante. kin la tomo awen mi lon ma tomo Pisita li majuna, majuna mute tawa ma tomo ante. lon tomo awen, mi toki e nimi mi: “mi jan Jonatan Aka”. ona mute li toki tawa mi: “kama pona tawa tomo awen.” lon tomo awen, mi lukin e lipu tawa mi. tenpo ni la mi lukin e lipu mi.”
jan Jonatan li lukin e lipu ona. ona li toki:
“jan pona mi. - kama pona. o lape pona. mi lon ma Pukowina, o kama tawa ma Pukowina. tawa tan ma tomo Lantan li pona ala pona? ma mi li pona lukin mute. kama pona tawa ma mi.
jan pona sina, jan Takula.”
jan Jonatan li lukin e lipu li pilin e ijo pi jan pona ona, mije lawa Takula. ona li jan seme? ona li sona ala. taso jan pona ona li musi. kin la ma tomo lili Pisita li musi. jan Jonatan li pona, li pilin e ijo pi jan pona ona. tenpo kama la ona li lape.
nasin toki
[edit | edit source]mute tawa, lili tawa
[edit | edit source]- mute tawa: >
- jan Jonatan li suli mute tawa lipu pi suno ale. = jan Jonatan > lipu pi suno ale (jan Jonatan li suli, lipu pi suno ale li suli ala)
- moku pi kipisi soweli li pona mute tawa moku ala pi kipisi soweli. = moku pi kipisi soweli > moku ala pi kipisi soweli (moku pi kipisi soweli li pona, moku ala pi kipisi soweli li pona ala)
- lili tawa: <
- tomo li suli lili tawa tomo lawa. = tomo < tomo lawa (tomo lawa li suli, tomo li suli ala)
- moku lipu pi suno ale li pona lili tawa moku pi kipisi soweli. = moku lipu pi suno ale < moku pi kipisi soweli (moku pi kipisi soweli li pona; moku lipu pi suno ale li pona ala)
ona
[edit | edit source]- jan Jonatan li lukin e lipu. ona li lipu pi jan Jonatan. ona li lipu ona.
- ma tomo li jo e tomo pi tenpo pini. ona li tomo pi tenpo pini pi ma tomo. ona li tomo ona pi tenpo pini.
ona mute
[edit | edit source]- mije wan li ona. mije tu, tu wan, tu tu...li ona mute.
- kulupu lipu wan li ona'. kulupu lipu tu, tu wan, tu tu...li ona mute.
- mije en kulupu lipu li ona mute.
sina
[edit | edit source]- jan Jonatan li moku e moku. jan li toki: "sina moku. moku sina li pona ala pona?" (sina = jan Jonatan)
- jan Jonatan li pilin e ijo pi jan Takula. ona li pilin: "jan Takula, sina li mije pona. ma sina li pona lukin mute."
ante
[edit | edit source]- jan Jonatan li kama tan ma Inli. ona li kama ala tan ma Lomani. ma Lomani li ma ante. (= ma Lomani li ma Inli ala, ona li ma ante).
weka
[edit | edit source]- jan Jonatan li lon tomo tawa linja lon tenpo suno ni, ona li lon tomo tawa linja lon tenpo suno pini, ona li lon tomo tawa linja lon tenpo suno kama. ma Lomani li weka.
toki
[edit | edit source]-
kulupu lipu. -
o lukin e lipu ma. lon lipu ma, ma tomo Lantan li ma tomo lon ma Inli. -
lipu. -
jan pona tu.
- ante: ≠
- jan
- jan pona
- kama
- kama pona
- kulupu lipu:
- lape
- lili: mute ala (1, 2, 3 = lili)
- lipu
- lipu ma
- lon ni
- ma
- ma tomo lili: ma tomo pi suli ala
- mije lawa: mije ni: ona li jo e tomo lawa
- nasin
- nimi
- ona
- ona mute
- open
- poka pi open suno
- poka pi pini suno
- toki: 💬
- toki Inli, ma Inli
- toki Tosi, ma Tosi
- tomo awen
- tomo lawa
- tomo pi tenpo pini: tomo suli ni: ona li jo e kulupu lipu majuna e lipu ma majuna
- weka